Καρκίνος Θυρεοειδούς

Τι είναι ο Καρκίνος Θυρεοειδούς;

 

Ο καρκίνος θυρεοειδούς αποτελεί έναν εντοπισμένο, υπέρμετρο και ταυτόχρονα ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα. Η συχνότητα εμφάνισής του παρουσιάζει μία ραγδαία αύξηση τα τελευταία έτη. Αυτό το αποδίδουμε, κυρίως, στην συχνότερη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων του τραχήλου για κάποια άλλη πάθηση, συγκριτικά με το παρελθόν. Εξαιτίας της τυχαίας ανακάλυψης αυτών των καρκινικών βλαβών, αυτές συχνά φέρουν την ονομασία τυχαιώματα (incidentalomas).

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου εξηγεί παρακάτω όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τον Καρκίνο Θυρεοειδούς και την αντιμετώπισή του. Ο ιατρός είναι εξειδικευμένος στον κλάδο της Χειρουργικής των Ενδοκρινών Αδένων, με μακροχρόνια εμπειρία στην προσφορά υψηλής ποιότητας θεραπευτικών υπηρεσιών.

Ιστολογικοί Τύποι Καρκίνου Θυρεοειδούς 

Σύμφωνα με την κυτταρική του προέλευση, διακρίνουμε τους ακόλουθους ιστολογικούς τύπους καρκίνου του θυρεοειδούς:

• Θηλώδης καρκίνος
• Θυλακιώδης καρκίνος
• Καρκίνος θυρεοειδούς εκ των κυττάρων Hürthle
• Μυελοειδής καρκίνος
• Αναπλαστικός/Αδιαφοροποίητος καρκίνος
• Λέμφωμα θυρεοειδούς

Θηλώδης & Θυλακιώδης Καρκίνος

Ο θηλώδης και ο θυλακιώδης καρκίνος ανήκουν στους καλώς διαφοροποιημένους θυρεοειδικούς καρκίνους. Η προέλευση τους είναι από τα θυλακιώδη κύτταρα του θυρεοειδούς. Αποτελούν τους συχνότερους καρκίνους του θυρεοειδούς (85 – 90% του συνόλου), ενώ οι ασθενείς εμφανίζουν άριστο προσδόκιμο.

Ο θηλώδης καρκίνος έχει την τάση να εμφανίζει συχνότερα μεταστάσεις στους τραχηλικούς λεμφαδένες, σε αντίθεση με το θυλακιώδη καρκίνο, ο οποίος εμφανίζει συχνότερα απομακρυσμένες (αιματογενείς) μεταστάσεις (πνεύμονες, οστά).

  

 

Καρκίνος Θυρεοειδούς εκ Κυττάρων Hürthle

Επιπρόσθετα, στους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους ανήκει και ο καρκίνος εκ των κυττάρων Hürthle. Ωστόσο, η πρόγνωσή του είναι ελαφρώς δυσμενέστερη, με το 10-ετές προσδόκιμο των ασθενών να αγγίζει το 80%.

Μυελοειδής Καρκίνος

Ο μυελοειδής καρκίνος εμφανίζεται λιγότερο συχνά από τους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους (5 – 10% του συνόλου των θυρεοειδικών καρκίνων). Ειδικότερα, ο μυελοειδής καρκίνος προέρχεται από τα παραθυλακιώδη κύτταρα (κύτταρα C) του θυρεοειδούς, τα οποία εκκρίνουν την ορμόνη καλσιτονίνη. Εμφανίζει μία επιθετικότερη βιολογική συμπεριφορά, συγκριτικά με το θηλώδη και το θυλακιώδη καρκίνο. Στους περισσότερους ασθενείς με μυελοειδή καρκίνο, οι λεμφαδενικές μεταστάσεις είναι συχνά παρούσες, ήδη από τη στιγμή της διάγνωσης της νόσου. Εξαιτίας της έκκρισης της καλσιτονίνης από τα κύτταρα αυτά, η μέτρηση των επιπέδων της στο αίμα του ασθενούς αποτελεί χρήσιμο κριτήριο για τη διάγνωση του μυελοειδή καρκίνου. Τα τελευταία χρόνια, η εκτίμηση των επιπέδων αίματος της προκαλσιτονίνης, μίας πρόδρομης ορμόνης της καλσιτονίνης, έχει αποδειχθεί πως εμφανίζει ισάξια ευαισθησία και ειδικότητα με την καλσιτονίνη στη διάγνωση του μυελοειδούς καρκίνου και ως εκ τούτου χρησιμοποιείται συχνά, πλέον, ως συμπληρωματικό διαγνωστικό μέσο.

Αναπλαστικός/Αδιαφοροποίητος Καρκίνος

Ο αναπλαστικός ή αδιαφοροποίητος καρκίνος αποτελεί τον πιο επιθετικό ιστολογικό τύπο. Eυτυχώς, η εμφάνισή του είναι εξαιρετικά σπάνια (1–2% του συνόλου των θυρεοειδικών καρκίνων). Εντούτοις, η πρόγνωσή του είναι αποκαρδιωτική. Η διάμεση επιβίωση των ασθενών είναι της τάξεως των τριών έως έξι μηνών, ενώ μόλις το 20% των ασθενών επιβιώνει ένα ή και περισσότερα έτη.

Λέμφωμα του Θυρεοειδούς

Το πρωτοπαθές λέμφωμα του θυρεοειδούς αποτελεί έναν ιδιαίτερο ιστολογικό τύπο καρκίνου του θυρεοειδούς. Η προέλευσή του είναι από το λεμφικό ιστό του οργάνου, ενώ αντιπροσωπεύει το 1-5% του συνόλου των θυρεοειδικών καρκίνων. Παράλληλα, το πρωτοπαθές λέμφωμα του θυρεοειδούς αποδεδειγμένα εμφανίζει ισχυρή συσχέτιση με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Πιο συγκεκριμένα, η θυρεοειδίτιδα Hashimoto αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης λεμφώματος θυρεοειδούς κατά 70 – 80 φορές, συγκριτικά με την απουσία της.

Η συντριπτική πλειοψηφία των πρωτοπαθών λεμφωμάτων του θυρεοειδούς αδένα αφορά σε non – Hodgkin λεμφώματα. Αναλυτικότερα, οι συχνότεροι ιστολογικοί τύποι περιλαμβάνουν το διάχυτο λέμφωμα από μεγάλα Β – κύτταρα, το εκ’ βλεννογονοεξαρτώμενου λεμφικού ιστού λέμφωμα, το λέμφωμα περιφερικής ζώνης από Β – κύτταρα, το θυλακιώδες λέμφωμα και τέλος, οποιοδήποτε συνδυασμό των ανωτέρω. Σε αντίθεση με τον καρκίνο θυρεοειδούς, το πρωτοπαθές λέμφωμα του θυρεοειδούς εμφανίζει εξαιρετική ευαισθησία στην ακτινοβολία και στη χημειοθεραπεία. Επιπρόσθετα, οι επιστημονικές μελέτες δεν αναδεικνύουν κάποιο πλεονέκτημα επιβίωσης με την προσθήκη της χειρουργικής εξαίρεσης του θυρεοειδούς.

Αίτια & Παράγοντες Κινδύνου

Ένας συνδυασμός περιβαλλοντικών ή ακόμη και γενετικών παραγόντων προκαλούν την εμφάνιση καρκίνου του θυρεοειδούς. Κυρίαρχα αίτια αποτελούν αποτελούν η ακτινοβόληση του τραχήλου κατά την παιδική ηλικία, το γυναικείο φύλο, η δίαιτα πτωχή σε ιώδιο, η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο (Hashimoto) για τον θηλώδη καρκίνο του θυρεοειδούς, καθώς και διάφοροι γενετικοί παράγοντες, ιδιαίτερα στα πλαίσια γενετικών συνδρόμων, όσον αφορά το μυελοειδή καρκίνο.

Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου;

Σε ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών, η νόσος δεν προκαλεί συμπτώματα. Σπανιότερα, ωστόσο, οι ασθενείς με κάποιο ευμεγέθη καρκίνο του θυρεοειδούς μπορούν οι ίδιοι να ψηλαφούν ένα συμπαγές, σκληρό μόρφωμα στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου.

Στις σπάνιες, ακόμη, περιπτώσεις που η εντόπιση του καρκίνου είναι πλησίον του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου, ενδεχόμενη διήθηση του νεύρου από τη νόσο μπορεί να προκαλέσει βράγχος φωνής.

Κάποιοι ασθενείς, επίσης, με αδιάγνωστη νόσο επί μακρόν, μπορεί να ψηλαφούν σκληρούς, αμετακίνητους και διογκωμένους πλάγιους τραχηλικούς λεμφαδένες. Στις περιπτώσεις αυτές, θα πρέπει να θεωρούμε σχεδόν βέβαιη τη μετάσταση της νόσου στους πλάγιους τραχηλικούς λεμφαδένες.

Διάγνωση & Στάδια του Καρκίνου Θυρεοειδούς

Τον καρκίνο του θυρεοειδούς τον εντοπίζουμε, συνηθέστερα, στα πλαίσια διερεύνησης κάποιου ύποπτου όζου του θυρεοειδούς. Ως επί το πλείστον, τη βλάβη αυτή την ανακαλύπτουμε τυχαία, σε απεικονιστικές εξετάσεις του τραχήλου για κάποια άλλη πάθηση.

Με εξαίρεση την καλσιτονίνη για το μυελοειδή καρκίνο, δεν υπάρχουν άλλοι ειδικοί βιοχημικοί δείκτες στο αίμα για τον καρκίνο θυρεοειδούς. Κατά συνέπεια, η κυτταρολογική εξέταση του υλικού της παρακέντησης διά λεπτής βελόνης (FNA) ενός όζου με ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά θα επιβεβαιώσει την πραγματική φύση του όζου, όπως και την ύπαρξη ή μη κακοήθειας.

Το υπερηχογράφημα του τραχήλου (χαρτογράφηση του τραχήλου) από εξειδικευμένο ακτινολόγο θα πρέπει να ακολουθεί την επιβεβαίωση της διάγνωσης. Η χαρτογράφηση του τραχήλου στοχεύει στον εντοπισμό πιθανής λεμφαδενικής διασποράς της νόσου στους τραχηλικούς λεμφαδένες. Με τον τρόπο αυτό είναι εφικτή η διάγνωση μιας ενδεχόμενης λεμφαδενικής διασποράς πριν τη χειρουργική θεραπεία της νόσου.

Ακόμη και σε αμφίβολες περιπτώσεις παρουσίας ύποπτων τραχηλικών λεμφαδένων, η παρακέντηση τους υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και η μέτρηση των επιπέδων θυρεοσφαιρίνης (για το θηλώδη, θυλακιώδη και τον καρκίνο εκ κυττάρων Hürthle) ή της καλσιτονίνης (για το μυελοειδή καρκίνο) στο υλικό της παρακέντησης, μπορεί να αποδείξει ή να αποκλείσει τη λεμφαδενική διασπορά της νόσου.

Η χαρτογράφηση του τραχήλου καθορίζει με ακρίβεια και τα κλινικά στάδια της νόσου. Ως εκ τούτου, η χαρτογράφηση τραχήλου συμβάλλει στην επίτευξη άριστων ποσοστών οριστικής ίασης των ασθενών με σύγχρονη λεμφαδενική νόσο, αφού επιτρέπει τη σύγχρονη χειρουργική εξαίρεση τόσο του θυρεοειδούς αδένα καθώς και των προσβεβλημένων από τη νόσο λεμφαδένων (τραχηλικός λεμφαδενικός καθαρισμός) κατά την ίδια χειρουργική επέμβαση. Συνεπώς, οι ασθενείς αποφεύγουν, έτσι, μία ή και περισσότερες χειρουργικές επανεπεμβάσεις λεμφαδενικού καθαρισμού του τραχήλου, τις οποίες χαρακτηρίζουν αυξημένα ποσοστά νοσηρότητας, συγκριτικά με τις πρωτογενείς επεμβάσεις.

Θεραπευτική Προσέγγιση 

Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη των άριστων αυτών αποτελεσμάτων αποτελεί η ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς. Επομένως, ακρογωνιαίο λίθο της ορθής θεραπείας αποτελεί η χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου με τη διενέργεια ολικής θυρεοειδεκτομής (ολικής αφαίρεσης του θυρεοειδούς).

Λεμφαδενική Διασπορά του Καρκίνου του Θυρεοειδούς

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί, ενδεχομένως, να προσβάλλει τους τραχηλικούς λεμφαδένες. Συνεπώς, σε περιπτώσεις διαπιστωμένης λεμφαδενικής διασποράς του καρκίνου θυρεοειδούς (συνηθέστερα στο θηλώδη καρκίνο, καθώς ο θυλακιώδης καρκίνος σπανίως μεθίσταται στους  λεμφαδένες), είτε από την προεγχειρητική χαρτογράφηση του τραχήλου είτε από την αναγνώριση «ύποπτων» λεμφαδένων κατά την χειρουργική επέμβαση της ολικής θυρεοειδεκτομής, διενεργείται επίσης σύγχρονος λεμφαδενικός καθαρισμός του τραχήλου στα τραχηλικά διαμερίσματα που περιλαμβάνουν τους προσβεβλημένους από τη νόσο λεμφαδένες.

Ο μυελοειδής καρκίνος επιβάλλει το σύγχρονο λεμφαδενικό καθαρισμό του κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου σε όλους τους ασθενείς, ανεξάρτητα από την παρουσία ή απουσία «ύποπτων» λεμφαδένων στην προεγχειρητική χαρτογράφηση του τραχήλου. Συμπερασματικά, πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει σαφέστατο πλεονέκτημα επιβίωσης, σε σύγκριση με την ολική θυρεοειδεκτομή άνευ κεντρικού τραχηλικού λεμφαδενικού καθαρισμού, στους ασθενείς αυτούς.

Ραδιενεργό Ιώδιο & Καρκίνος Θυρεοειδούς

Σε ορισμένες περιπτώσεις και υπό συγκεκριμένες ενδείξεις, ο καρκίνος του θυρεοειδούς απαιτεί τη συμπληρωματική μετεγχειρητική θεραπεία με τη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.

Το ραδιενεργό ιώδιο στοχεύει στην πλήρη καταστροφή ενδεχόμενων, μη ορατών κατά τη χειρουργική επέμβαση, υπολειμμάτων θυρεοειδικού ιστού. Τα υπολείμματα αυτά μπορεί να αφορούν τόσο το τοπικό (θυρεοειδής) όσο και το περιοχικό (τραχηλικοί λεμφαδένες) επίπεδο. Η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου συμβάλλει, συνεπώς, στην πλήρη εξάλειψη της νόσου και στην περαιτέρω βελτίωση των θεραπευτικών αποτελεσμάτων.

Ο ιδανικός χρόνος χορήγησης του ραδιενεργού ιωδίου

Το ιδανικό χρονικό διάστημα χορήγησης του ραδιενεργού ιωδίου μετά τη χειρουργική θεραπεία έχει αποτελέσει το αντικείμενο πολλαπλών μελετών. Η αρχική θεώρηση ήταν πως η πρώιμη χορήγησή του συνοδεύεται από βελτιωμένα αποτελέσματα, σε σύγκριση με την καθυστερημένη. Νεότερες έρευνες, ωστόσο, έχουν ανατρέψει τη θεώρηση αυτή, αποδεικνύοντας πως η καθυστερημένη λήψη ραδιενεργού ιωδίου μετά τη χειρουργική θεραπεία (εντός των πρώτων 6 μηνών, ωστόσο) όχι μόνο δεν επιβαρύνει, αλλά αντιθέτως συνοδεύεται από βελτιωμένα αποτελέσματα, συγκριτικά με την πρώιμη (εντός των πρώτων 3 μηνών) χορήγησή του.

Μετεγχειρητική παρακολούθηση

Γενικά, ο καρκίνος του θυρεοειδούς επιτάσσει την τακτική παρακολούθηση των ασθενών μετά την χειρουργική επέμβαση και την οποιαδήποτε συμπληρωματική θεραπεία. Στόχος της παρακολούθησης είναι η φαρμακευτική υποκατάσταση των θυρεοειδικών ορμονών, όπως και η έγκαιρη ανίχνευση πιθανής υποτροπής της νόσου.

Η υποκατάσταση των θυρεοειδικών ορμονών γίνεται με τη χορήγηση τους από το στόμα, κάθε πρωί, πριν τη λήψη οποιασδήποτε τροφής. Επιπρόσθετα, τα επίπεδα των ορμονών στο αίμα εκτιμώνται και παρακολουθούνται σε τακτική βάση, από τη θεράπουσα ενδοκρινολογική ομάδα.

Ανίχνευση ενδεχόμενης υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς 

Ενδεχόμενη υποτροπής της νόσου, αν και σπάνια, μπορεί να εμφανισθεί και να ανιχνευθεί:

• Δομικά (Απεικονιστικά): παρουσία υποτροπής της νόσου στο υπερηχογράφημα του τραχήλου ή/και στο σπινθηρογράφημα με ιώδιο.
• Βιοχημικά: επίπεδα θυρεοσφαιρίνης (Tg) αίματος > 0.2 mg/ml (μη διεγερμένη) ή Tg > 1 ng/ml (διεγερμένη) ή παθολογικά επίπεδα καλσιτονίνης αίματος (για το μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς).
• Συνδυαστικά (δομικά & βιοχημικά): παρουσία νόσου στις απεικονιστικές εξετάσεις και σύγχρονη παρουσία αυξημένων επιπέδων θυρεοσφαιρίνης αίματος ή αντισωμάτων έναντι της θυρεοσφαιρίνης (anti-TG) (για τους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς) ή παθολογικών επιπέδων καλσιτονίνης αίματος (για το μυελοειδή καρκίνο).

Θεραπευτική αντιμετώπιση υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς

Η έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση ενδεχόμενης υποτροπής της νόσου συνοδεύεται, σαφέστατα, από βελτιωμένα αποτελέσματα οριστικής ίασης, συγκριτικά με την καθυστερημένη αντιμετώπισή της.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς απαιτεί μεγάλη εμπειρία και θα πρέπει, επίσης, να εξατομικεύεται, αναλόγως του ιστολογικού τύπου του καρκίνου θυρεοειδούς και της φύσεως της υποτροπής (δομική, βιοχημική ή συνδυαστική).

Τα θεραπευτικά μέσα αντιμετώπισης της υποτροπής της νόσου περιλαμβάνουν την επαναληπτική χειρουργική θεραπεία, τη χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου ή ακόμη και το συνδυασμό τους, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις, η χορήγηση των νέας γενιάς ειδικών και στοχευμένων θεραπευτικών σκευασμάτων προσφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα.

 

Απευθυνθείτε στον Εξειδικευμένο Χειρουργό Θυρεοειδούς Δρ. Αποστόλου για την έγκαιρη διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου θυρεοειδούς. Βρισκόμαστε πάντα δίπλα σας, προσφέροντάς σας τις πλέον σύγχρονες, ασφαλείς & ανώδυνες θεραπευτικές μεθόδους αντιμετώπισης του καρκίνου θυρεοειδούς.

 

Ο Dr. Κωνσταντίνος Αποστόλου είναι Ειδικευμένος Χειρουργός με Εξειδίκευση τόσο στο πεδίο της Χειρουργικής των Ενδοκρινών Αδένων όσο και της Χειρουργικής Ογκολογίας. Κατέχει Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην «Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, Ρομποτική Χειρουργική και Τηλεχειρουργική» από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιπλέον, έχει λάβει επίσημη πιστοποίηση στη Χειρουργική των Ενδοκρινών Αδένων από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Η γνώση, η εμπειρία και η εξειδίκευση του ιατρού εγγυώνται την προσφορά ιατρικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας καθώς και σύγχρονων, προηγμένων θεραπειών σε κάθε ασθενή.

Επικοινωνήστε μαζί μας για να κλείσετε το ραντεβού σας