Καρκίνος Θυρεοειδούς από Κύτταρα Hurthle
Τι είναι τα κύτταρα Hurthle;
Τα κύτταρα Hurthle ή οξύφιλα κύτταρα αποτελούν συγκεκριμένο είδος κυττάρων που εντοπίζονται στο θυρεοειδή αδένα. Τα κύτταρα Hurthle περιγράφηκαν για πρώτη φορά το 1894 από τον Γερμανό παθολογοανατόμο Karl Hürthle, από τον οποίο φέρουν και το όνομά τους.
Η διαφορά που έχουν τα κύτταρα Hurthle από τα υπόλοιπα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα είναι πως αποτελούνται από άφθονο ηωσινόφιλο κυτταρόπλασμα και έντονους πυρήνες, σε αντίθεση με τα άλλα κύτταρα του θυρεοειδή που δεν περιέχουν τόσο άφθονο κυτταρόπλασμα. Εξαιτίας του άφθονου κυτταροπλάσματος και της χρώσης του, τα κύτταρα Hurthle ονομάζονται ορθότερα οξύφιλα κύτταρα.
Καρκίνος Θυρεοειδούς από Κύτταρα Hurthle
Ο καρκίνος θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle ή οξύφιλος καρκίνος θυρεοειδούς αποτελεί μία σχετικά σπάνια μορφή καρκίνου θυρεοειδούς, που αναπτύσσεται από τα κύτταρα Hurthle του θυρεοειδούς αδένα.
Ο καρκίνος θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle αντιπροσωπεύει το 3 – 5% του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς και εμφανίζεται σε περιοχές με επαρκή διατροφική πρόσληψη ιωδίου. Η μέση ηλικία εμφάνισης της νόσου είναι τα 55 έτη, ενώ παρατηρείται δυο φορές συχνότερα στις γυναίκες, σε σύγκριση με τους άνδρες.
Στα αίτια που προκαλούν την εμφάνιση του καρκίνου θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle συγκαταλέγονται:
- η ιονίζουσα ακτινοβολία, με την επίπτωση της να αυξάνεται αυξανόμενης της δόσης της και αντιστρόφως ανάλογα της ηλικίας έκθεσης στην ακτινοβολία
- γενετικοί παράγοντες, με κυρίαρχους τις μεταλλάξεις στα γονίδια PAX8-PPARγ.
Ο καρκίνος θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle εμφανίζει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά την πρόγνωση του, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς. Τα χαρακτηριστικά αυτά περιλαμβάνουν:
- την υψηλή συχνότητα εμφάνισης μεταστάσεων στους λεμφαδένες του τραχήλου
- την υψηλή συχνότητα εμφάνισης μεταστάσεων σε άλλα όργανα (απομακρυσμένες μεταστάσεις)
- την υψηλή συχνότητα τοπικής υποτροπής του, που αγγίζει το 30% των περιπτώσεων.
Συνέπεια όλων αυτών είναι το γεγονός πως ο καρκίνος θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle παρουσιάζει δυσμενέστερη πρόγνωση από τον θηλώδη καρκίνο και ελαφρώς δυσμενέστερη πρόγνωση από τον θυλακιώδη καρκίνο θυρεοειδούς.
Στη δυσμενέστερη πρόγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle, σε σύγκριση με τους υπόλοιπους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς, έρχεται να προστεθεί και η σχετικά περιορισμένη αποτελεσματικότητα του ραδιενεργού ιωδίου στην αντιμετώπιση του, η οποία οφείλεται στη μερική πρόσληψη του ραδιενεργού ιωδίου από αυτόν του τύπο καρκίνου. Επιστημονικές έρευνες έχουν αποκαλύψει πως μόνο το 10% των ασθενών με Hurthle καρκίνο θυρεοειδούς προσλαμβάνουν το ραδιενεργό ιώδιο σε βαθμό τέτοιο που να επιτρέπει την καταστροφή τυχών υπολειμματικών κυττάρων θυρεοειδούς.
Η ιδιαίτερη περίπτωση της συνύπαρξης Καρκίνου Θυρεοειδούς από Κύτταρα Hurthle και Θηλώδους Καρκίνου του Θυρεοειδούς, με Μεταστάσεις στους Λεμφαδένες
Στην περίπτωση μας, μία γυναίκα ασθενής 40 ετών προσήλθε για χειρουργική αντιμετώπιση δύο ύποπτων όζων θυρεοειδούς, ένας στον αριστερό και ένας στο δεξιό λοβό του θυρεοειδούς. Οι δυο όζοι θυρεοειδούς είχαν στρογγυλό σχήμα και παρουσίαζαν σκληρή σύσταση στην ελαστογραφία, ενώ ο δεξιός όζος εμφάνιζε και εξωθυρεοειδική επέκταση.
Όζος αριστερού λοβού με κάθετη διαμόρφωση (taller-than-wide όζος) και σκληρή σύσταση στην ελαστογραφία
Όζος δεξιού λοβού με κάθετη διαμόρφωση (taller-than-wide όζος), εξωθυρεοειδική επέκταση και σκληρή σύσταση στην ελαστογραφία
Αμφότεροι οι όζοι είχαν ορθώς προεγχειρητικά υποβληθεί σε διαδερμική παρακέντηση δια λεπτής βελόνης, με την κυτταρολογική εξέταση να αναδεικνύει την παρουσία:
- Θηλώδους Καρκίνου Θυρεοειδούς στον αριστερό λοβό και
- Καρκίνου Θυρεοειδούς από Κύτταρα Hurthle στον δεξιό λοβό
Η ασθενής υποβλήθηκε σε χαρτογράφηση θυρεοειδούς και τραχήλου, η οποία επιβεβαίωσε τα ευρήματα του προηγηθέντος υπερηχογραφήματος, ενώ ανακάλυψε την παρουσία ενός λεμφαδένα που εμφάνιζε μετάσταση από τον καρκίνο Hurthle στο δεξιό πλάγιο τραχηλικό διαμέρισμα, στη μεσότητα του επιπέδου ΙΙΙ.
Ύστερα από εξαιρετικά ενδελεχή μελέτη και αξιολόγηση των ευρημάτων του προεγχειρητικού ελέγχου, κρίθηκε επιστημονικώς και θεραπευτικώς ορθή η χειρουργική αντιμετώπιση της ασθενούς με την πραγματοποίηση:
- Ολικής θυρεοειδεκτομής
- Αμφοτερόπλευρου κεντρικού λεμφαδενικού καθαρισμού του τραχήλου
- Δεξιού πλάγιου λεμφαδενικού καθαρισμού του τραχήλου στα επίπεδα ΙΙΙ και IV.
Από την προεγχειρητική βιντεο-λαρυγγοσκόπηση αναδείχθηκε φυσιολογική κινητικότητα και των δύο φωνητικών χορδών.
Ύστερα από την λεπτομερή προεγχειρητική ενημέρωση, η ασθενής οδηγήθηκε στο χειρουργείο. Αρχικά πραγματοποιήθηκε αφαίρεση του συνόλου του θυρεοειδούς αδένα και των λεμφαδένων του αριστερού κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου (ολική θυρεοειδεκτομή και αριστερός κεντρικός λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου).
Πλήρης αφαίρεση του αριστερού λοβού του θυρεοειδούς αδένα και του συνόλου των λεμφαδένων του αριστερού κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου
Μετά από εξαιρετικά λεπτούς χειρουργικούς χειρισμούς, κατέστη δυνατή η αφαίρεση του συνόλου των λεμφαδένων του δεξιού κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου, ακόμη και εκείνων που εντοπίζονταν κάτω από το δεξιό παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο και αποτελούν τους πλέον “δυσπρόσιτους” λεμφαδένες (δεξιός κεντρικός λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου).
Διακρίνεται ο καρκίνος θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle στο δεξιό λοβό, ο οποίος παρουσιάζει εξωθυρεοειδική επέκταση, με διήθηση των σύστοιχων μυών, οι οποίοι και συνεξαιρέθηκαν
Πλήρης αφαίρεση του δεξιού λοβού του θυρεοειδούς αδένα και του συνόλου των λεμφαδένων του δεξιού κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου, ύπερθεν και κάτωθεν του δεξιού παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου
Εν συνεχεία, πραγματοποιήθηκε αφαίρεση του συνόλου των δεξιών πλάγιων τραχηλικών λεμφαδένων των επιπέδων ΙΙΙ και IV (δεξιός πλάγιος λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου), μέχρι την αποκάλυψη του δεξιού πρόσθιου σκαληνού μυός και του δεξιού φρενικού νεύρου.
Δεξιός πλάγιος λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου των επιπέδων ΙΙΙ και IV, μέχρι το εν τω βάθει όριο του δεξιού πρόσθιου σκαληνού μυός και του σύστοιχου φρενικού νεύρου
Καθόλη τη διάρκεια της ολικής θυρεοειδεκτομής, του αμφοτερόπλευρου κεντρικού και του δεξιού πλάγιου λεμφαδενικού καθαρισμού του τραχήλου, η εφαρμογή της συνεχούς διεγχειρητικής νευροδιέγερσης και νευροπαρακολούθησης εξασφάλιζε την πλήρη λειτουργικότητα των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων και κατά συνέπεια της φυσιολογικής κινητικότητας των φωνητικών χορδών.
Αποτελέσματα της διεγχειρητικής νευροδιέγερσης και νευροπαρακολούθησης, τα οποία αναδεικνύουν τη φυσιολογική λειτουργικότητα και των δύο παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων μετά τη χειρουργική επέμβαση
Μετεγχειρητική πορεία και Ανάρρωση
Η μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς υπήρξε άριστη, με τη μετεγχειρητική βιντεο-λαρυγγοσκόπηση των φωνητικών χορδών να αναδεικνύει τη φυσιολογική κινητικότητα τους, όπως αναλλοίωτη υπήρξε και η φωνή της ασθενούς, η οποία εξήλθε της κλινικής το επόμενο πρωινό από το χειρουργείο.
Άριστη υπήρξε, επίσης, και η μετεγχειρητική λειτουργικότητα των παραθυρεοειδών αδένων, με την ασθενή να εμφανίζει φυσιολογικά επίπεδα παραθορμόνης και ασβεστίου αίματος ήδη από την επόμενη ημέρα της χειρουργικής επέμβασης.
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, η ορθή χειρουργική θεραπεία για τον καρκίνο θυρεοειδούς από κύτταρα Hurthle, και ειδικά όταν συνοδεύεται από μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, απαιτεί μεγάλη εμπειρία και εξειδίκευση στη χειρουργική του θυρεοειδούς αδένα και του τραχήλου για την πραγματοποίηση μίας ογκολογικά ορθής και χωρίς επιπλοκές χειρουργικής επέμβασης, η οποία θα εξασφαλίσει την οριστική ίαση των ασθενών από τον επιθετικό αυτό τύπο καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.
Ο ιατρός και η ομάδα που τον πλαισιώνει πραγματοποιούν όλες τις επεμβάσεις της Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (Θυρεοειδούς, Παραθυρεοειδών και Επινεφριδίων), όπως και το σύνολο σχεδόν των χειρουργικών επεμβάσεων της γενικής χειρουργικής
