Τοξικό Αδένωμα Θυρεοειδούς

Τι είναι το Τοξικό Αδένωμα;

Το τοξικό αδένωμα θυρεοειδούς αποτελεί έναν μονήρη όζο του θυρεοειδούς, ο οποίος παράγει περίσσεια ορμονών, με άλλα λόγια υπερλειτουργεί, σε σύγκριση με τον υπόλοιπο θυρεοειδή αδένα.

Το τοξικό αδένωμα είναι, ουσιαστικά, ο ευρύτερα γνωστός θερμός όζος θυρεοειδούς.

Συνεπεία της υπερπαραγωγής θυρεοειδικών ορμονών, το τοξικό αδένωμα έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση των συμπτωμάτων και σημείων του υπερθυρεοειδισμού.

Πόσο συχνά εμφανίζεται;

Το τοξικό αδένωμα αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη αιτία υπερθυρεοειδισμού στους ενήλικες, ευθυνόμενο για το 5% των περιπτώσεων υπερθυρεοειδισμού, με τη νόσο graves να παραμένει η συχνότερη αιτία.

Το τοξικό αδένωμα εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες, σε σύγκριση με τους άνδρες, καθώς και σε νεότερες ηλικίες, σε σύγκριση με τη νόσο graves, με τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισής του να παρατηρείται σε γυναίκες ασθενείς ηλικίας 30 – 40 ετών.

Νεότερες μελέτες, ωστόσο, έχουν αναδείξει πως το τοξικό αδένωμα παρουσιάζει και μία δεύτερη αύξηση της συχνότητας εμφάνισής του, πιο συγκεκριμένα στις ηλικίες άνω των 50 ετών.

Από τι προκαλείται το Τοξικό Αδένωμα;

Το τοξικό αδένωμα θυρεοειδούς προκαλείται από την εντοπισμένη υπερπλασία που εμφανίζουν τα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα εντός ενός όζου του θυρεοειδούς.

Τα κύτταρα αυτά, ωστόσο, φέρουν και σωματικές μεταλλάξεις (μεταλλάξεις που απέκτησαν κατά τη διάρκεια της ζωής και όχι κληρονομούμενες) στον υποδοχέα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης – TSH, με συνέπεια τον πολλαπλασιασμό τους ανεξάρτητα από την ύπαρξη ερεθίσματος ή όχι από την TSH.

Κατά συνέπεια, τα κύτταρα αυτά πολλαπλασιάζονται συνεχώς, ενώ η παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4) έχει, πλέον, διαφύγει του ελέγχου της TSH, με αποτέλεσμα την αθρόα παραγωγή και απελευθέρωση των ορμονών αυτών στην κυκλοφορία του αίματος.

Τοξικό Αδένωμα Θυρεοειδούς: Ποια Συμπτώματα προκαλεί;

Η πλειοψηφία των ασθενών με τοξικό αδένωμα ψηλαφεί ένα σκληρό μόρφωμα στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου, στην περιοχή του θυρεοειδούς αδένα, το οποίο μετακινείται κατά την κατάποση.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, το αυξημένο μέγεθος του τοξικού αδενώματος μπορεί να προκαλέσει τοπικά πιεστικά φαινόμενα σε γειτονικές ανατομικές δομές, τα οποία θα εκδηλωθούν με την εμφάνιση δύσπνοιας (από την πίεση της τραχείας), δυσφαγίας (από την πίεση του οισοφάγου) ή βράγχους – βραχνάδας της φωνής, από την πίεση του σύστοιχου παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου.

Η υπερπαραγωγή και έκκριση θυρεοειδικών ορμονών στην κυκλοφορία του αίματος από το τοξικό αδένωμα έχει ως αποτέλεσμα οι ασθενείς να εμφανίζουν τα συμπτώματα και σημεία του υπερθυρεοειδισμού, στα οποία περιλαμβάνονται:

• αρτηριακή υπέρταση
• καρδιακές αρρυθμίες
• αίσθημα παλμών
• ταχυκαρδία
• οστεοπενία
• οστεοπόρωση
• εύκολη κόπωση
• μυϊκή αδυναμία
• απώλεια βάρους
• νευρικότητα και τρόμος των άκρων (τρέμουλο χεριών και δακτύλων)
• όξυνση των αντανακλαστικών
• υπερευαισθησία στη ζέστη
• έντονη εφίδρωση
• ευερεθιστότητα
• διάρροια
• άγχος
• δυσθυμία
• αϋπνία – διαταραχές ύπνου
• κατάθλιψη
• μεταβολές στην ψυχολογία των ασθενών
• ελαττωμένη σεξουαλική διάθεση
• διαταραχές εμμήνου ρύσεως

Τοξικό Αδένωμα και Καρκίνος Θυρεοειδούς

Για αρκετές δεκαετίες υπήρχε η επιστημονική πεποίθηση πως το τοξικό αδένωμα ή θερμός όζος θυρεοειδούς είναι αθώα, καθώς η πιθανότητα υπόκρυψης καρκίνου του θυρεοειδούς στο εσωτερικό τους θεωρούνταν αμελητέα.

Νεότερες, εντούτοις, επιστημονικές μελέτες έχουν ανατρέψει την πεποίθηση αυτή, καθώς έχουν αποδείξει πως ακόμη και ο θερμός όζος θυρεοειδούς διατρέχει αυξημένο κίνδυνο υπόκρυψης καρκίνου θυρεοειδούς, που κυμαίνεται από 0.5% έως και 44%.

Τα νεότερα, λοιπόν, δεδομένα αποδεικνύουν πως το τοξικό αδένωμα μπορεί μεν να διατρέχει ελαττωμένο κατά 62% κίνδυνο υπόκρυψης καρκίνου θυρεοειδούς, σε σύγκριση με τα μη τοξικά αδενώματα, εντούτοις ο κίνδυνος αυτός δεν θα πρέπει να θεωρείται σε καμία περίπτωση αμελητέος. Συνεπώς, το τοξικό αδένωμα χρήζει ορθής διαγνωστικής προσέγγισης και αξιολόγησης, όπως και τα μη τοξικά αδενώματα θυρεοειδούς.

Πως γίνεται η Διάγνωση;

Η διάγνωση του τοξικού αδενώματος ξεκινά με τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού και την κλινική εξέταση του ασθενούς, τα οποία θα αποκαλύψουν την ύπαρξη ενός ψηλαφητού, συνήθως, όζου του θυρεοειδούς, με τη σύγχρονη παρουσία των σημείων και συμπτωμάτων του υπερθυρεοειδισμού.

Στη συνέχεια, η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει:

• Αιματολογικές εξετάσεις, οι οποίες θα αποκαλύψουν χαμηλά επίπεδα TSH και υψηλά επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4 στο αίμα
• Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς, για τον αποκλεισμό των υπόλοιπων αιτίων υπερθυρεοειδισμού (νόσος graves, τοξική πολυοζώδης βρογχοκήλη)
• Υπερηχογράφημα θυρεοειδούς, για την εκτίμηση των χαρακτηριστικών του θερμού όζου και τον αποκλεισμό ύπαρξης άλλων όζων στον ετερόπλευρο λοβό του θυρεοειδούς.

Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς, το οποίο αναδεικνύει, από διαφορετικές λήψεις, την παρουσία ενός τοξικού αδενώματος στο δεξιό λοβό του θυρεοειδούς αδένα.

Το σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς στους ασθενείς με τοξικό αδένωμα θα αναδείξει την ομοιόμορφη πρόσληψη και κατανομή του ραδιοφαρμάκου στο θυρεοειδή αδένα, με εξαίρεση το σημείο του τοξικού αδενώματος, το οποίο προσλαμβάνει έντονα το ραδιοφάρμακο και ως εκ τούτου εμφανίζεται κόκκινο. Η εμφάνιση αυτή του σπινθηρογραφήματος επί εδάφους τοξικού αδενώματος ομοιάζει με αυτή της Ιαπωνικής Σημαίας.

Τοξικό Αδένωμα: Ποια είναι η Θεραπεία;

Διάφορες μορφές θεραπείας έχουν κατά καιρούς προταθεί για την αντιμετώπιση του τοξικού αδενώματος. Στις μορφές θεραπείας αυτές συγκαταλέγονται:

• Τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα
• Το ραδιενεργό ιώδιο
• Η χειρουργική θεραπεία

Αναλυτικότερα, τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα έχουν ένδειξη στην προσωρινή ρύθμιση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα στα φυσιολογικά επίπεδα, διότι δεν δύνανται να χορηγούνται εφόρου ζωής και ως εκ τούτου αποτελούν μία προσωρινή μορφή θεραπείας.

Το ραδιενεργό ιώδιο στοχεύει στην καταστροφή του τοξικού αδενώματος, μέσω της έντονης πρόσληψης του ραδιοφαρμάκου από το αδένωμα. Το ραδιενεργό ιώδιο χαρακτηρίζεται, ωστόσο, από τα μειονεκτήματα της αδυναμίας ιστολογικής εξέτασης του αδενώματος, το οποίο μπορεί να υποκρύπτει καρκίνο θυρεοειδούς που με τον τρόπο αυτό θα παραμείνει αδιάγνωστος, όπως και της καταστροφής και του υπόλοιπου θυρεοειδούς αδένα, με τελικό αποτέλεσμα τον μόνιμο υποθυρεοειδισμό και την ανάγκη των ασθενών για εφόρου ζωής λήψη θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης.

Τα τελευταία έτη, πολλαπλές επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει πως η χειρουργική αφαίρεση αποτελεί την ιδανική και οριστική θεραπεία για το τοξικό αδένωμα.

Η χειρουργική θεραπεία απαλλάσσει οριστικά τους ασθενείς από το σύνολο των συμπτωμάτων και σημείων του υπερθυρεοειδισμού, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει τη δυνατότητα ιστολογικής εξέτασης του αφαιρεθέντος αδενώματος. Παράλληλα, η χειρουργική αφαίρεση αποτελεί και τη θεραπεία επί ανακάλυψης καρκίνου του θυρεοειδούς εντός του τοξικού αδενώματος, καθώς το σύνολο του τοξικού αδενώματος και συνεπώς και του καρκίνου έχουν πλέον αφαιρεθεί.

Τοξικό Αδένωμα: Λοβεκτομή Θυρεοειδούς ή Ολική Θυρεοειδεκτομή;

Δεδομένης της εντόπισης του τοξικού αδενώματος στον ένα λοβό του θυρεοειδούς και τη συχνότατη απουσία όζων στον ετερόπλευρο λοβό του θυρεοειδούς, τη χειρουργική θεραπεία για το τοξικό αδένωμα ή θερμό όζο θυρεοειδούς αποτελεί η λοβεκτομή θυρεοειδούς ή μερική θυρεοειδεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση του ενός μόνο λοβού του θυρεοειδούς αδένα.

Στις περιπτώσεις, ωστόσο, συνύπαρξης ύποπτων όζων θυρεοειδούς και στον ετερόπλευρο λοβό του θυρεοειδούς, η θεραπεία των ασθενών συνίσταται στην ολική θυρεοειδεκτομή, δηλαδή στην αφαίρεση του συνόλου του θυρεοειδούς αδένα.

Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της λοβεκτομής έναντι της ολικής θυρεοειδεκτομής είναι το γεγονός πως η πλειοψηφία των ασθενών δεν χρήζει θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης μετά τη λοβεκτομή, καθώς ο εναπομείναν θυρεοειδής αδένας επαρκεί, συνήθως, για την κάλυψη των αναγκών του οργανισμού.

Δημοσιευμένη έρευνα της ομάδας μας, εντούτοις, έχει αποκαλύψει πως το 30% περίπου των ασθενών μετά από λοβεκτομή θυρεοειδούς θα αναπτύξει μόνιμο υποθυρεοειδισμό, με ανάγκη εφόρου ζωής λήψης θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης από του στόματος.

Κατά συνέπεια, οι παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν κατά την επιλογή ανάμεσα στη μερική και την ολική θυρεοειδεκτομή, στους ασθενείς που πάσχουν από τοξικό αδένωμα θυρεοειδούς είναι:

• Η προεγχειρητική ορμονική λειτουργικότητα του θυρεοειδούς
• Η ύπαρξη ή απουσία όζων θυρεοειδούς ή άλλης παθολογίας στον ετερόπλευρο λοβό του θυρεοειδούς αδένα.

Επικοινωνήστε μαζί μας για την έγκαιρη διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία για το τοξικό αδένωμα θυρεοειδούς. Ο Εξειδικευμένος Χειρουργός Θυρεοειδούς Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου βρίσκεται πάντα δίπλα σας, προσφέροντάς σας τις πλέον σύγχρονες, ανώδυνες & ασφαλείς θεραπευτικές μεθόδους αντιμετώπισης του τοξικού αδενώματος θυρεοειδούς.