Λοβεκτομή Θυρεοειδούς και Ορμονική Υποκατάσταση
Ο θυρεοειδής αδένας αποτελείται από δύο λοβούς, τον αριστερό και το δεξιό λοβό του θυρεοειδούς, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους μέσω του ισθμού. Στο ένα τρίτο περίπου των ανθρώπων υπάρχει και ένας επιπρόσθετος λοβός, ο πυραμοειδής λοβός του θυρεοειδούς. Ο πυραμοειδής λοβός αποτελεί μία προέκταση του θυρεοειδούς αδένα προς τα πάνω και μπορεί να ξεκινά από έναν εκ των δύο λοβών ή ακόμη και από τον ισθμό του θυρεοειδούς αδένα.
Διάφοροι όροι έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς στη βιβλιογραφία, όσον αφορά στη λοβεκτομή θυρεοειδούς και τη μερική θυρεοειδεκτομή, δηλαδή την αφαίρεση μέρους του θυρεοειδούς αδένα. Οι όροι αυτοί περιλαμβάνουν:
- Λοβεκτομή θυρεοειδούς: αναφέρεται στη χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης του ενός λοβού του θυρεοειδούς, χωρίς τον ισθμό του θυρεοειδούς.
- Ημιθυρεοειδεκτομή: αφορά στην αφαίρεση του ενός λοβού του θυρεοειδούς, μαζί με τον ισθμό.
Η λοβεκτομή θυρεοειδούς και η ημιθυρεοειδεκτομή προτάθηκαν ως θεραπευτικές λύσεις για την αντιμετώπιση παθήσεων που εντοπίζονται αποκλειστικά στον ένα λοβό του θυρεοειδούς, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:
- O μονήρης όζος θυρεοειδούς
- Το τοξικό αδένωμα
- Οι πολλαπλοί όζοι θυρεοειδούς που εντοπίζονται αποκλειστικά στον ένα λοβό.
Η λοβεκτομή θυρεοειδούς, όπως και η ημιθυρεοειδεκτομή, χαρακτηρίζονται από το θεωρητικό πλεονέκτημα της αποφυγής λήψης θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, σε σύγκριση με την ολική θυρεοειδεκτομή, μετά την οποία οι ασθενείς τίθενται υποχρεωτικά σε εφόρου ζωής λήψη θυρεοειδικών ορμονών από το στόμα.
Απαραίτητη, βέβαια, προϋπόθεση για την αποφυγή της ορμονικής υποκατάστασης, είναι ο εναπομείναν θυρεοειδής αδένας να επαρκεί για την κάλυψη των μεταβολικών και ορμονικών αναγκών του οργανισμού. Η επάρκεια του, συνεπώς, αξιολογείται με βάση διάφορες παραμέτρους που επηρεάζουν τη λειτουργικότητά του και οι οποίες διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή.
Νεότερες έρευνες, ωστόσο, έχουν αμφισβητήσει το εν λόγω πλεονέκτημα της λοβεκτομής και της ημιθυρεοειδεκτομής, έναντι της ολικής θυρεοειδεκτομής, αποδεικνύοντας πως ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών που έχουν υποβληθεί σε κάποια εκ των δυο επεμβάσεων θα χρειαστούν τελικά να λάβουν εφόρου ζωής ορμονική υποκατάσταση.
Απαλλάσει τελικά η λοβεκτομή θυρεοειδούς ή η ημιθυρεοειδεκτομή τους ασθενείς από την ανάγκη μετεγχειρητικής ορμονικής υποκατάστασης;
Την οριστική απάντηση στο ερώτημα αυτό έρχεται να δώσει η πλέον πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε από την ομάδα μας, στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό χειρουργικής “Journal of Surgical Research”.
Η μελέτη αποτέλεσε μία συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση των δημοσιευμένων έως σήμερα επιστημονικών ερευνών, οι οποίες αναφέρονταν στην ανάπτυξη υποθυρεοειδισμού και την ανάγκη ορμονικής υποκατάστασης, μετά από λοβεκτομή θυρεοειδούς ή ημιθυρεοειδεκτομή.
Η μελέτη συμπεριέλαβε και ανέλυσε συνολικά 44 έρευνες, με ένα σύνολο 9.999 ασθενών, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε λοβεκτομή θυρεοειδούς ή ημιθυρεοειδεκτομή. Όλοι οι ασθενείς ήταν ευθυρεοειδικοί (φυσιολογική ορμονική λειτουργία του θυρεοειδούς) προεγχειρητικά, ενώ το σύνολο των ασθενών βρισκόταν υπό παρακολούθηση και κλινική αξιολόγηση για ένα μέσο διάστημα 48.2 μηνών μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Τα ευρήματα της μελέτης απέδειξαν πως:
- Το 29% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε λοβεκτομή θυρεοειδούς ή ημιθυρεοειδεκτομή ανέπτυξαν μετεγχειρητικά υποθυρεοειδισμό και χρειάστηκαν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης.
- Από τους ασθενείς που ανέπτυξαν μετεγχειρητικό υποθυρεοειδισμό και έλαβαν ορμονική υποκατάσταση, το 79% εξ’αυτών έπασχε από υποκλινικό υποθυρεοειδισμό.
- Το 42% των ασθενών που ανέπτυξαν μετεγχειρητικό υποθυρεοειδισμό εμφάνισε πλήρη υποχώρηση του υποθυρεοειδισμού και διέκοψε τη λήψη ορμονικής υποκατάστασης.
Η εν λόγω μελέτη ανέλυσε, επίσης, και όλους τους πιθανούς παράγοντες που ενδέχεται να προκαλέσουν την εμφάνιση μετεγχειρητικού υποθυρεοειδισμού. Η ανάλυση, λοιπόν, ανέδειξε πως οι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση μετεγχειρητικού υποθυρεοειδισμού και ωθούν τους ασθενείς στη λήψη θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης είναι οι ακόλουθοι:
- Η μεγάλη ηλικία των ασθενών
- Το γυναικείο φύλο
- Οι υψηλότερες προεγχειρητικές τιμές της TSH στο αίμα (ενδεικτικές χαμηλότερης ορμονικής λειτουργίας του θυρεοειδούς), συγκριτικά με τις χαμηλότερες τιμές της TSH
- Τα υψηλά επίπεδα στο αίμα των αυτό-αντισωμάτων έναντι της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης (anti-TPO) (ενδεικτικά θυρεοειδίτιδας Hashimoto)
- Τα υψηλά επίπεδα στο αίμα των αυτό-αντισωμάτων έναντι της θυρεοσφαιρίνης (anti-TG) (ενδεικτικά θυρεοειδίτιδας Hashimoto)
- Η αφαίρεση του δεξιού λοβού του θυρεοειδούς αδένα με ή χωρίς τον ισθμό του θυρεοειδούς.
Διαβάστε εδώ Θυρεοειδίτιδα Hashimoto και Καρκίνος Θυρεοειδούς
Συμπεράσματα
Αξιολογώντας τα ευρήματα της μελέτης αντιλαμβανόμαστε πως το 1/3 περίπου των ασθενών που θα υποβληθεί είτε σε λοβεκτομή θυρεοειδούς είτε σε ημιθυρεοειδεκτομή θα εμφανίσει υποθυρεοειδισμό και ως εκ τούτου θα χρειαστεί να λαμβάνει εφόρου ζωής υποκατάσταση των θυρεοειδικών ορμονών από το στόμα.
Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψιν στην προσπάθεια αξιολόγησης του κινδύνου που διατρέχει κάθε ασθενής, που έχει επιλέξει ως θεραπευτική μέθοδο τη λοβεκτομή θυρεοειδούς, για την εμφάνιση μετεγχειρητικού υποθυρεοειδισμού και την ανάγκη λήψης ορμονικής αγωγής από το στόμα για το υπόλοιπο της ζωής του.
Ο ιατρός και η ομάδα που τον πλαισιώνει πραγματοποιούν όλες τις επεμβάσεις της Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (Θυρεοειδούς, Παραθυρεοειδών και Επινεφριδίων), όπως και το σύνολο σχεδόν των χειρουργικών επεμβάσεων της γενικής χειρουργικής
