Τι είναι ο υπερθυρεοειδισμός;
Ο υπερθυρεοειδισμός συνιστά μία κατάσταση υπερέκκρισης ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα, οι οποίες υπερκαλύπτουν τις μεταβολικές ανάγκες του οργανισμού. Διακρίνεται σε υποκλινικό (έλλειψη συμπτωμάτων) και σε κλινικό (παρουσία συμπτωμάτων) υπερθυρεοειδισμό.
Ο υπερθυρεοειδισμός εκδηλώνεται με την παρουσία μη ειδικών συμπτωμάτων και σημείων, στα οποία συγκαταλέγονται η απώλεια σωματικού βάρους, η νευρικότητα και ο τρόμος των άκρων, η αύξηση του καρδιακού ρυθμού με επακόλουθο αίσθημα παλμών, η δυσανεξία στη ζέστη, η εφίδρωση, η αϋπνία, η ξηροδερμία, η τριχόπτωση, και στις γυναίκες, οι μεταβολές του εμμηνορρυσιακού κύκλου.
Νόσος Graves
Η νόσος του Graves αποτελεί τη συχνότερη αιτία υπερθυρεοειδισμού παγκοσμίως και ευθύνεται για το 60 – 80% των περιπτώσεων υπερθυρεοειδισμού σε περιοχές με επαρκή διατροφική πρόσληψη ιωδίου. Αποτελεί μία αυτοάνοση πάθηση που οφείλεται στην παρουσία ειδικών αυτοαντισωμάτων που ενεργοποιούν τον υποδοχέα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TRAb), τα επίπεδα των οποίων ανιχνεύονται στο αίμα του ασθενούς με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων. Κυρίαρχος προδιαθεσικός παράγοντας για την εμφάνιση της νόσου του Graves αποτελεί το γυναικείο φύλο, με διεθνείς επιστημονικές έρευνες να αποδεικνύουν πως η νόσος εμφανίζεται τέσσερις έως έξι φορές πιο συχνά στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες. Η νόσος εμφανίζεται κλινικά ως μία διάχυτη ομαλή διόγκωση στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου την οποία και παρατηρεί ο ίδιος ο ασθενής, συνοδευόμενη από την παρουσία των μη ειδικών συμπτωμάτων και σημείων του υπερθυρεοειδισμού, όπως επίσης και του εξόφθαλμου (στο 50% των ασθενών)
με ή χωρίς την παρουσία πάχυνσης του δέρματος των κάτω άκρων (στο 1 – 2% των ασθενών). Η θεραπεία της νόσου του Graves συνίσταται αρχικά στη χορήγηση αντιθυρεοειδικών φαρμάκων, στοχεύοντας στη μείωση της παραγωγής των θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα. Συχνά, ωστόσο, η αντιθυρεοειδική φαρμακευτική αγωγή αδυνατεί να ελέγξει τα συμπτώματα και σημεία του ασθενούς, σημείο στο οποίο αποκτά πλέον ένδειξη η θεραπεία του ασθενούς είτε με ραδιενεργό ιώδιο είτε με χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος οργάνου.
Η χειρουργική θεραπεία προτείνεται ως θεραπεία εκλογής της νόσου Graves στις παρακάτω περιπτώσεις:
- Παρουσία ύποπτων για κακοήθεια όζων ή όζων με βεβαιωμένη κακοήθεια
- Παρουσία τοπικών πιεστικών φαινομένων (δύσπνοια, δυσκαταποσία)
- Παρουσία οπισθοστερνικής βρογχοκήλης
- Υποτροπή της νόσου μετά τη χορήγηση αντιθυρεοειδικής φαρμακευτικής αγωγής
- Ασθενείς νεαρής ηλικίας
- Ασθενείς αναπαραγωγικής ηλικίας
- Έγκυες ασθενείς στις οποίες η νόσος δεν ελέγχεται αποτελεσματικά από την αντιθυρεοειδική φαρμακευτική αγωγή
- Παρουσία εξόφθαλμου
Νόσος Plummer
Αν και η νόσος του Graves αποτελεί τη συχνότερη αιτία υπερθυρεοειδισμού, η νόσος του Plummer ευθύνεται για το 20 – 40% των περιπτώσεων υπερθυρεοειδισμού και περιλαμβάνει το τοξικό αδένωμα (τοξικός μονήρης θυρεοειδικός όζος) και την τοξική πολυοζώδη βρογχοκήλη. Αμφότερες οι νόσοι εκδηλώνονται κλινικά με την παρουσία μη ειδικών συμπτωμάτων και σημείων υπερθυρεοειδισμού. Η θεραπευτική τους αντιμετώπιση είναι χειρουργική και συνίσταται στη χειρουργική εξαίρεση του πάσχοντος λοβού και του ισθμού του θυρεοειδούς αδένα (ημι-θυρεοειδεκτομή) για το τοξικό αδένωμα και στην ολική θυρεοειδεκτομή για την τοξική πολυοζώδη βρογχοκήλη.
