Ενότητες

Τι είναι ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά αποτελεί την κατάσταση εκείνη στην οποία παρατηρείται αυτόνομος και ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να επεκταθούν και σε άλλα όργανα.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες αλλά και σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με τον καρκίνο θυρεοειδούς των ενηλίκων.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια των ενδοκρινών αδένων, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί το 6% του συνόλου των κακοηθειών που εμφανίζονται στα παιδιά.

Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μία αύξηση της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, όπως εξάλλου και στους ενήλικες, με τις ακριβείς αιτίες του φαινομένου αυτού να παραμένουν εν πολλοίς άγνωστες.

Σε ποια ηλικία εμφανίζεται;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και στα νεογνά. Η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισής του, ωστόσο, παρατηρείται κατά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής, δηλαδή στις ηλικίες 10 – 18 ετών.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι συχνότερος στα κορίτσια σε σύγκριση με τα αγόρια, με τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές έρευνες να αναδεικνύουν 6 φορές υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης στα κορίτσια, συγκριτικά με τα αγόρια, στις ηλικίες 15 – 18 ετών.

καρκινος θυρεοειδους παιδια

Ιστολογικοί τύποι καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά

Ανάλογα με την προέλευση των κυττάρων που τον προκαλούν, διακρίνονται οι ακόλουθοι ιστολογικοί τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά:

  • Θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς
  • Πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς
  • Αναπλαστικός καρκίνος θυρεοειδούς
  • Λέμφωμα θυρεοειδούς

Όπως και στους ενήλικες, ο θηλώδης και ο θυλακιώδης καρκίνος ανήκουν στους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς, οι οποίοι εμφανίζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

  • Εξαιρετική ομοιότητα των κυττάρων τους με τα φυσιολογικά κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα
  • Εξαιρετική πρόγνωση
  • Αυξημένη πρόσληψη του ιωδίου και ως εκ τούτου δυνατότητα καταστροφής των υπολειμμάτων τους με το ραδιενεργό ιώδιο.

Θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, καθώς ευθύνεται για το 80 – 90% του συνόλου των περιπτώσεων.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζει, όπως και στους ενήλικες, την χαρακτηριστική τάση να προκαλεί μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, ενώ η πρόκληση απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα δεν είναι συχνή.

Σε αντίθεση με τους ενήλικες και όπως θα αναλύσουμε και στη συνέχεια, ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά παρουσιάζει συχνότερα γενετικές μεταλλάξεις, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη συχνότερη παρουσία επιθετικών υποτύπων του θηλώδους καρκίνου στα παιδιά, με αποτέλεσμα ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά να χαρακτηρίζεται, σε σύγκριση με τους ενήλικες, από:

Θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Ο θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς αποτελεί τον δεύτερο συχνότερο ιστολογικό τύπο καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά και, όπως και ο θηλώδης καρκίνος, προέρχεται από τα θυλακιώδη κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα.

Ο θυλακιώδης καρκίνος ευθύνεται για το 10% των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Σε αντίθεση με τους ενήλικες, ο θυλακιώδης καρκίνος στα παιδιά είναι συχνότερα ελάχιστα διηθητικός (90% των περιπτώσεων) και σπανιότερα διηθητικός (10% των περιπτώσεων). Το γεγονός αυτό εξηγεί και την καλύτερη βιολογική συμπεριφορά και πρόγνωση του θυλακιώδους καρκίνου στα παιδιά, σε σύγκριση με τους ενήλικες.

Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Ο μυελοειδής καρκίνος ή μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς στα παιδιά προέρχεται από τα παραθυλακιώδη κύτταρα ή κύτταρα C του θυρεοειδούς αδένα, τα οποία εκκρίνουν την ορμόνη καλσιτονίνη.

Ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά αντιπροσωπεύει το 3 – 5% του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου θυρεοειδούς σε παιδιά, με την ανίχνευσή του να πραγματοποιείται συνήθως τυχαία, σε περιπτώσεις παιδιών που υποβάλλονται σε προφυλακτική θυρεοειδεκτομή (αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα), εξαιτίας του συνδρόμου πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας τύπου 2Α (ΜΕΝ 2Α) ή 2Β (ΜΕΝ 2Β).

Ταυτόχρονα, ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά, όπως θα αναπτυχθεί και στη συνέχεια, εμφανίζει ισχυρό γενετικό κληρονομικό υπόβαθρο.

Αναπλαστικός και πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά

Ο αναπλαστικός καρκίνος όπως και ο πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζονται εξαιρετικά σπάνια, με το σύνολο τους να αφορά < 1% του συνόλου των περιπτώσεων.

Αμφότερες οι μορφές αυτές καρκίνου του θυρεοειδούς χαρακτηρίζονται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και ανάπτυξη κυττάρων τα οποία δεν εμφανίζουν κάποια ομοιότητα με τα φυσιολογικά κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα, με συνέπεια να χαρακτηρίζονται από:

  • Επιθετική βιολογική συμπεριφορά
  • Πτωχή πρόσληψη του ιωδίου και ως εκ τούτου αδυναμία καταστροφής τους από το ραδιενεργό ιώδιο.

Ποια είναι τα αίτια και οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο θυρεοειδούς σε παιδιά;

Όπως προαναφέρθηκε, το γενετικό και κληρονομικό υπόβαθρο αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό αίτιο για την πρόκληση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Διάφοροι, ωστόσο, περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν αποδεδειγμένα αιτιολογική συσχέτιση με τον καρκίνο θυρεοειδούς σε παιδιά, στους οποίους συγκαταλέγονται:

  • Η διατροφική ανεπάρκεια ιωδίου
  • Η ακτινοβολία του τραχήλου για κάποια άλλη πάθηση (συνηθέστερα στα παιδιά λεμφώματος Hodgkin)
  • Η παρουσία αυτοάνοσης διαταραχής του θυρεοειδούς αδένα, με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) να αποτελεί τη σημαντικότερη.

Καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά: Γενετικά δεδομένα και παράγοντες κινδύνου

Οι μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων αποτελούν έναν εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζει ισχυρό γενετικό υπόβαθρο που προδιαθέτει στην ανάπτυξη του.

Οι μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο RET αποτελούν τις συνηθέστερα απαντώμενες μεταλλάξεις γονιδίων στο θηλώδη καρκίνο θυρεοειδούς στα παιδιά, καθώς ανευρίσκονται στο 25 – 40% του συνόλου των περιπτώσεων σποραδικού θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς.

Οι μεταλλάξεις στα γονίδια BRAF και RAS αποτελούν τη δεύτερη και τρίτη, κατά σειρά συχνότητας εμφάνισης, γενετική μεταβολή που προδιαθέτει στην εμφάνιση του θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά και ανευρίσκονται στο 25 – 30% και σε < 5% των περιπτώσεων θηλώδους καρκίνου του θυρεοειδούς, αντίστοιχα.

καρκίνος θυρεοειδούς κληρονομικότητα

Στην αυξημένη προδιάθεση ανάπτυξης θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά συμμετέχουν και άλλα γονίδια, στα οποία περιλαμβάνονται τα γονίδια:

  • PAX8/PPARg
  • DICER1
  • TP53
  • TERT
  • PIK3CA
  • PTEN

Ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζεται κυρίως ως κληρονομικός, με το 95% των περιπτώσεων να οφείλονται σε κληρονομούμενες μεταλλάξεις που ενεργοποιούν το ογκογονίδιο RET. Επιπρόσθετα, ακόμη και στο υπολειπόμενο 5% των περιπτώσεων, οι περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε επίκτητες μεταλλάξεις του ογκογονιδίου RET.

Οι κληρονομούμενες μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο RET που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη μυελοειδούς καρκίνου στα παιδιά συμβαίνουν στα πλαίσια ενός εκ των ακόλουθων γενετικών συνδρόμων:

  • Σύνδρομο πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας 2Α (ΜΕΝ 2Α)
  • Σύνδρομο πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας 2Β (ΜΕΝ )
  • Οικογενής μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς (FMTC).

Ποια συμπτώματα προκαλεί ο καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα, με αποτέλεσμα η ανακάλυψή του να πραγματοποιείται συνηθέστερα κατά τη διερεύνηση ενός ύποπτου όζου που θα εμφανισθεί στο θυρεοειδή αδένα σε κάποιο παιδί.

Οι όζοι, ωστόσο, που εμφανίζουν ύποπτα χαρακτηριστικά στο υπερηχογράφημα είναι συνηθέστερα σκληρής συστάσεως, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται συχνά ψηλαφητοί στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου από το ίδιο το παιδί ή τους γονείς του, ενώ χαρακτηριστικά είναι αμετακίνητοι κατά την κατάποση.

Επιπρόσθετα, ένας καρκίνος του θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εκδηλωθεί με δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο προς τον στόμαχο (δυσφαγία) ή σπανιότερα με την εμφάνιση βραχνάδας (βράγχος) της φωνής, τα οποία προκαλούνται από την πίεση στον οισοφάγο ή το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο, αντίστοιχα.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, με αποτέλεσμα οι λεμφαδένες αυτοί που εμφανίζουν σκληρή σύσταση κατά την ψηλάφηση να αποτελέσουν και την αιτία επίσκεψης στον ιατρό και την ανακάλυψη του καρκίνου του θυρεοειδούς στο παιδί.

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε πως η πλειοψηφία των παιδιών με καρκίνο στο θυρεοειδή εμφανίζει φυσιολογικά επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς στο αίμα. Εξαίρεση, ωστόσο, στον κανόνα αυτό αποτελούν οι περιπτώσεις ύποπτων αλλά τοξικών (θερμών) όζων του θυρεοειδούς, οι οποίοι παράγουν μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών, με αποτέλεσμα τα παιδιά να εμφανίζουν τα συμπτώματα και σημεία του υπερθυρεοειδισμού.

Διάγνωση

Με μοναδική εξαίρεση το μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς στα παιδιά που εκκρίνει στο αίμα σημαντικές ποσότητες καλσιτονίνης, η ανίχνευση των οποίων μπορεί να θέσει και τη διάγνωση του, δεν υπάρχουν κάποιοι άλλοι ειδικοί βιοχημικοί δείκτες στο αίμα για τη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς.

Ως εκ τούτου, το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς αδένα αποτελεί, όπως προαναφέρθηκε, την πλέον σημαντική εξέταση για τη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς, όπως και την ενδεχόμενη επέκτασή του στους λεμφαδένες του τραχήλου των παιδιών.

παιδιά καρκίνος θυρεοειδούς διάγνωση

Το υπερηχογράφημα, συνεπώς, θα εντοπίσει την παρουσία κάποιου όζου με ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά, με την παρακέντηση του όζου υπό την καθοδήγηση υπερήχου να ακολουθεί και να θέτει τη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά.

Ο ρόλος της παρακέντησης

Η παρακέντηση μίας ύποπτης βλάβης ή όζου του θυρεοειδούς αδένα υπό την καθοδήγηση του υπερήχου και η συνεπακόλουθη κυτταρολογική εξέταση του υλικού της παρακέντησης αποτελεί την πλέον ειδική εξέταση για την οριστική διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά.

Πολλαπλές επιστημονικές έρευνες έχουν εστιάσει στη διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης όσον αφορά στην ακριβή διάγνωση κάποιου καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, αποδεικνύοντας πως η παρακέντηση χαρακτηρίζεται από:

  • Διαγνωστική Ευαισθησία = 94% (94% πιθανότητα να ανιχνεύσει την ύπαρξη ενός καρκίνου στο θυρεοειδή κάποιου παιδιού)
  • Διαγνωστική Ειδικότητα = 100% (100% πιθανότητα το αρνητικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αντικατοπτρίζει την απουσία καρκίνου του θυρεοειδούς).

Στάδια του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά

Η σταδιοποίηση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, δηλαδή ο καθορισμός της ακριβούς έκτασης της νόσου και ως εκ τούτου του σταδίου της, ακολουθεί τις ίδιες αρχές με τη σταδιοποίηση των ενηλίκων.

Δεδομένου του νεαρού της ηλικίας, τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο του θυρεοειδούς δύνανται να ανήκουν σε ένα εκ των δύο πρώτων σταδίων της νόσου, καθώς το τρίτο και το τέταρτο στάδιο απαντώνται μόνο σε ασθενείς ηλικίας 55 ετών ή μεγαλύτερη.

Συνεπώς, το ακριβές στάδιο που μπορεί να ανήκει ένα παιδί με καρκίνο θυρεοειδούς είναι ένα εκ των δύο ακόλουθων:

  • Στάδιο Ι: απουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα
  • Στάδιο ΙΙ: παρουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Κυρίαρχο ρόλο στην ακριβή σταδιοποίηση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά διαδραματίζει το υπερηχογράφημα του τραχήλου (χαρτογράφηση τραχήλου), το οποίο ανιχνεύει την ενδεχόμενη ύπαρξη μεταστάσεων του καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του κεντρικού ή ακόμη και του πλάγιου διαμερίσματος του τραχήλου. Η αξία της προεγχειρητικής χαρτογράφησης του τραχήλου ενισχύεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός πως η γνώση, ήδη πριν τη θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς, της ύπαρξης ή μη μεταστάσεων στους λεμφαδένες του τραχήλου, επιτρέπει την αφαίρεση των λεμφαδένων αυτών κατά την ίδια χειρουργική επέμβαση, προσφέροντας οριστική ίαση στους μικρούς ασθενείς.

χαρτογραφηση τραχηλου παιδια

Θεραπεία του καρκίνου θυρεοειδούς σε παιδιά

Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά αποτελεί αναμφίβολα τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας τους.

Σύμφωνα με τα ευρήματα των πλέον πρόσφατων επιστημονικών μελετών, ο καρκίνος του θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί ως αμφοτερόπλευρος (και στους δύο λοβούς του θυρεοειδούς αδένα) ή ως πολυεστιακός, δηλαδή με την παρουσία πολλαπλών εστιών καρκίνου στον ένα ή και στους δύο λοβούς του θυρεοειδούς αδένα.

Αξιολογώντας, συνεπώς, τα ευρήματα των επιστημονικών αυτών μελετών, η ολική αφαίρεση του θυρεοειδή αδένα (ολική θυρεοειδεκτομή) αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας των παιδιών με καρκίνο θυρεοειδούς.

Επιπρόσθετα, για τα παιδιά που πάσχουν από μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς, πραγματοποιείται αφαίρεση των λεμφαδένων του κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου κατά την ίδια επέμβαση με την ολική θυρεοειδεκτομή, καθώς νέες έρευνες έχουν αποδείξει εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ύπαρξης μεταστάσεων του μυελοειδούς καρκίνου του θυρεοειδούς στους κεντρικούς λεμφαδένες του τραχήλου των παιδιών.

Σε περιπτώσεις ύπαρξης επιβεβαιωμένων μεταστάσεων του καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του τραχήλου, πραγματοποιείται και αφαίρεση των κεντρικών ή και των πλάγιων τραχηλικών λεμφαδένων (λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου) στον ίδιο χρόνο με την ολική θυρεοειδεκτομή, προσφέροντας με τον τρόπο αυτό οριστική απαλλαγή του παιδιού από τον καρκίνο του θυρεοειδούς και την οριστική ίασή του.

Ραδιενεργό ιώδιο και καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά

Σε κάποια παιδιά με καρκίνο θυρεοειδούς ενδέχεται να χρειασθεί η μετεγχειρητική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου, με στόχο την καταστροφή ενδεχόμενων και μη ορατών δια γυμνού οφθαλμού υπολειμμάτων θυρεοειδικού ιστού.

Σε αντίθεση με την καθολική ομοφωνία για τις ενδείξεις χορήγησης ραδιενεργού ιωδίου στους ενήλικες ασθενείς, οι ενδείξεις χορήγησης ραδιενεργού ιωδίου στα παιδιά που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς παραμένουν εν πολλοίς ασαφείς.

Οι πλέον πρόσφατες διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θυρεοειδούς δημοσιεύθηκαν το 2022 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “European Thyroid Journal”. Σύμφωνα με τις οδηγίες αυτές, τα παιδιά που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και έχουν υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία, θα πρέπει να θεωρούνται υποψήφια για τη συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, όταν συντρέχουν οι ακόλουθες καταστάσεις:

  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και εμμένουσα νόσο σε τοπικό (θυρεοειδής αδένας) ή περιοχικό επίπεδο (τραχηλικοί λεμφαδένες)
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και μεταστάσεις σε λεμφαδένες του τραχήλου, οι οποίες είναι πρακτικώς αδύνατο να εξαιρεθούν χειρουργικά
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και απομακρυσμένες μεταστάσεις σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Στο σημείο αυτό αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε πως η ιδανική δόση του ραδιενεργού ιωδίου για κάθε παιδί εξατομικεύεται, καθώς μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καθολική ομοφωνία σχετικά με την ιδανική δόση του ιωδίου.

Καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά: Η σημασία της μετεγχειρητικής παρακολούθησης

Η ορθή μετεγχειρητική παρακολούθηση κάθε παιδιού που έχει υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία, με ή χωρίς συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, για τον καρκίνο θυρεοειδούς είναι ύψιστης σημασίας, καθώς διασφαλίζει την ορθή φαρμακευτική υποκατάσταση των ορμονών του θυρεοειδούς όπως και την έγκαιρη ανίχνευση ενδεχόμενης υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς.

Η υποκατάσταση των ορμονών του θυρεοειδούς πραγματοποιείται μέσω της χορήγησης θυρεοειδικών ορμονών από το στόμα, με τα επίπεδα τους στο αίμα να ελέγχονται τακτικά από τον θεράποντα ενδοκρινολόγο του παιδιού.

Έγκαιρη ανίχνευση πιθανής υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά

Ενδεχόμενη υποτροπή (επανεμφάνιση) του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά, αν και σπάνια, μπορεί να εμφανισθεί σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μετά την θεραπεία, με τις υψηλότερες, ωστόσο, πιθανότητες να παρατηρούνται τα πρώτα τρία έτη από τη χειρουργική θεραπεία της νόσου.

Η υποτροπή του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να παρουσιαστεί με επανεμφάνιση της νόσου:

  • Στην κοίτη (περιοχή) της προηγηθείσας θυρεοειδεκτομής
  • Με μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου
  • Με μεταστάσεις σε απομακρυσμένα όργανα.

Η υποτροπή του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να ανιχνευθεί σε:

  • Δομικό επίπεδο (απεικονιστικά): παρουσία υποτροπής της νόσου στο υπερηχογράφημα του τραχήλου ή/και στο σπινθηρογράφημα με ιώδιο ή στο PET/CT (σε παιδιά με πτωχά διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς).
  • Βιοχημικό επίπεδο: επίπεδα θυρεοσφαιρίνης (Tg) αίματος > 0.2 mg/ml (κατεσταλμένη) ή Tg > 1 ng/ml (διεγερμένη) ή σταθερά αυξημένα ή μη πτωτικά επίπεδα anti-Tg αντισωμάτων ή παθολογικά επίπεδα καλσιτονίνης αίματος (για το μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς).
  • Συνδυασμό δομικού και βιοχημικού επιπέδου: παρουσία νόσου στις απεικονιστικές εξετάσεις και σύγχρονη παρουσία αυξημένων επιπέδων θυρεοσφαιρίνης αίματος ή αντισωμάτων έναντι της θυρεοσφαιρίνης (anti-TG) (για τους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς) ή παθολογικών επιπέδων καλσιτονίνης αίματος (για το μυελοειδή καρκίνο).

Καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά και πρόγνωση

Η πρόγνωση των παιδιών με καρκίνο θυρεοειδούς εξαρτάται, όπως είναι φυσικό, από πολλούς παράγοντες, με κυρίαρχους το στάδιο του καρκίνου θυρεοειδούς, τον ιστολογικό τύπο και την παρουσία εξωθυρεοειδικής επέκτασης του καρκίνου θυρεοειδούς.

Παρόλα αυτά, η πρόγνωση των παιδιών που έχουν υποβληθεί σε ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς παραμένει εξαιρετική, με τις παλαιότερες έρευνες να αναφέρουν ποσοστά επιβίωσης > 95% στην 5-ετία, ενώ οι νεότερες επιστημονικές μελέτες επιβεβαιώνουν πως τα ποσοστά επιβίωσης αγγίζουν ή ξεπερνούν ακόμη και το 99.7% των παιδιών, ακόμη και 20 έτη από τη θεραπεία τους.

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου είναι Εξειδικευμένος Χειρουργός Θυρεοειδούς, με μεγάλη εμπειρία στη διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία για τα παιδιά με καρκίνο θυρεοειδούς. Βρισκόμαστε πάντα δίπλα σας, προσφέροντας σας τις πλέον σύγχρονες, ριζικές και ασφαλείς θεραπευτικές μεθόδους αντιμετώπισης του καρκίνου θυρεοειδούς, προσφέροντας σε κάθε παιδί την οριστική ίαση από τον καρκίνο του θυρεοειδούς.

λεμφαδενες παιδι καρκινος

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και στα νεογνά. Η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισής του, ωστόσο, παρατηρείται κατά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής, δηλαδή στις ηλικίες 10 – 18 ετών.

Επιπρόσθετα, ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι 6 φορές συχνότερος στα κορίτσια σε σύγκριση με τα αγόρια.

Ανάλογα με την προέλευση των κυττάρων που τον προκαλούν, διακρίνονται οι ακόλουθοι ιστολογικοί τύποι καρκίνουτου θυρεοειδούς στα παιδιά:

  • Θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς
  • Πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς
  • Αναπλαστικός καρκίνος θυρεοειδούς
  • Λέμφωμα θυρεοειδούς

Διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν αποδεδειγμένα αιτιολογική συσχέτιση με τον καρκίνο θυρεοειδούς σε παιδιά, στους οποίους συγκαταλέγονται:

  • Η διατροφική ανεπάρκεια ιωδίου
  • Η ακτινοβολία του τραχήλου για κάποια άλλη πάθηση (συνηθέστερα στα παιδιά λεμφώματος Hodgkin)
  • Η παρουσία αυτοάνοσης διαταραχής του θυρεοειδούς αδένα, με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) να αποτελεί τη σημαντικότερη.

Παρόλα αυτά, το γενετικό και κληρονομικό υπόβαθρο αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό αίτιο για την πρόκληση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Οι μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων αποτελούν έναν εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζει ισχυρό γενετικό υπόβαθρο που προδιαθέτει στην ανάπτυξη του.

Οι μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο RET αποτελούν τις συνηθέστερα απαντώμενες μεταλλάξεις γονιδίων στο θηλώδη καρκίνο θυρεοειδούς στα παιδιά, με τις μεταλλάξεις στα γονίδια BRAF και RAS να αποτελούν τη δεύτερη και τρίτη, κατά σειρά συχνότητας εμφάνισης, γενετική μεταβολή που προδιαθέτουν στην εμφάνιση του.

Ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζεται κυρίως ως κληρονομικός, με το 95% των περιπτώσεων να οφείλονται σε κληρονομούμενες μεταλλάξεις που ενεργοποιούν το ογκογονίδιο RET.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα, με αποτέλεσμα η ανακάλυψή του να πραγματοποιείται συνηθέστερα κατά τη διερεύνηση ενός ύποπτου όζου που θα εμφανισθεί στο θυρεοειδή αδένα σε κάποιο παιδί.

Σε κάποιες περιπτώσεις, κάποιος καρκίνος του θυρεοειδούς είναι σκληρής σύστασης, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται συχνά ψηλαφητός στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου από το ίδιο το παιδί ή τους γονείς του, ενώ χαρακτηριστικά είναι αμετακίνητος κατά την κατάποση.

Ένας καρκίνος του θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί, επίσης, να εκδηλωθεί με δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο προς τον στόμαχο (δυσφαγία) ή σπανιότερα με την εμφάνιση βραχνάδας (βράγχος) της φωνής.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, με αποτέλεσμα οι λεμφαδένες αυτοί που εμφανίζουν σκληρή σύσταση κατά την ψηλάφηση να αποτελέσουν και την αιτία επίσκεψης στον ιατρό και την ανακάλυψη του καρκίνου του θυρεοειδούς στο παιδί.

Το υπερηχογράφημα αποτελεί την πιο ευαίσθητη και ειδική εξέταση για τη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά. Η διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς πραγματοποιείται, συνήθως, στα πλαίσια διερεύνησης κάποιου ύποπτου όζου του θυρεοειδούς.

Συνηθέστερα, λοιπόν, ο καρκίνος θυρεοειδούς υποκρύπτεται εντός κάποιου όζου που εμφανίζει ύποπτα χαρακτηριστικά στο υπερηχογράφημα. Κατά συνέπεια, η κυτταρολογική εξέταση του υλικού της παρακέντησης διά λεπτής βελόνης (FNA) ενός όζου με ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά θα επιβεβαιώσει την πραγματική φύση του όζου, όπως και την ύπαρξη ή μη κακοήθειας.

Δεδομένου του νεαρού της ηλικίας, τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο του θυρεοειδούς δύνανται να ανήκουν σε έναεκ των δύο πρώτων σταδίων της νόσου, καθώς το τρίτο και το τέταρτο στάδιο απαντώνται μόνο σε ασθενείς ηλικίας 55 ετών ή μεγαλύτερη.

Συνεπώς, το ακριβές στάδιο που μπορεί να ανήκει ένα παιδί με καρκίνο θυρεοειδούς είναι ένα εκ των δύο ακόλουθων:

  • Στάδιο Ι: απουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα
  • Στάδιο ΙΙ: παρουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου στο θυρεοειδή με την πραγματοποίηση ολικής θυρεοειδεκτομής (ολικής αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα), σε συνδυασμό ή μη με τους λεμφαδένες του τραχήλου (λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου) που εμφανίζουν μεταστάσεις, αποτελεί την ιδανική και οριστική θεραπεία για τον καρκίνο θυρεοειδούς.

Σε κάποια παιδιά με καρκίνο θυρεοειδούς ενδέχεται να χρειασθεί η μετεγχειρητική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου, με στόχο την καταστροφή ενδεχόμενων και μη ορατών δια γυμνού οφθαλμού υπολειμμάτων θυρεοειδικού ιστού.

Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, τα παιδιά που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και έχουν υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία, θα πρέπει να θεωρούνται υποψήφια για τη συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, όταν συντρέχουν οι ακόλουθες καταστάσεις:

  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και εμμένουσα νόσο σε τοπικό (θυρεοειδής αδένας) ή περιοχικό επίπεδο (τραχηλικοί λεμφαδένες)
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και μεταστάσεις σε λεμφαδένες του τραχήλου, οι οποίες είναι πρακτικώς αδύνατο να εξαιρεθούν χειρουργικά
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και απομακρυσμένες μεταστάσεις σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Η πρόγνωση των παιδιών που έχουν υποβληθεί σε ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς παραμένει εξαιρετική, με τις παλαιότερες έρευνες να αναφέρουν ποσοστά επιβίωσης > 95% στην 5-ετία, ενώ οι νεότερες επιστημονικές μελέτες επιβεβαιώνουν πως τα ποσοστά επιβίωσης αγγίζουν ή ξεπερνούν το 99.7% των παιδιών, ακόμη και 20 έτη μετά τη θεραπεία τους.

ANNA FYSSA
20:50 04 Jul 25
Δεν φτανουν τα λόγια για να αξιολογησουμε πρώτα τον Άνθρωπο κι έπειτα τον γιατρό, κυριο Αποστόλου...Είναι ένας γιατρος με σεβασμό για τον ασθενή και πραγματικό ενδιαφέρον, χωρίς να επικεντρώνεται στο οικονομικό, αλλά στον άνθρωπο και την υγεία του!!Θεωρώ οτι σταθήκαμε πάρα πολύ τυχεροί, γιατί εντελώς τυχαία, χωρίς να μας τον έχει προτείνει κάποιος, επισκέφθηκαμε το ιατρείο του, για ένα πρόβλημα στη χολή. Από την πρώτη στιγμή μας κέρδισε με την ευγένεια του, το χαμόγελο του και μας ενέπνευσε εμπιστοσύνη! Μας εξήγησε με πολύ κατανοητό τρόπο το πρόβλημα και προχωρήσαμε σε λαπαροσκοπικη αφαίρεση. Η επικοινωνία μας ήταν συχνη και μας εξήγησε με λεπτομέρεια τις διαδικασιες. Η επέμβαση ήταν απόλυτα επιτυχημένη και η αποκατάσταση προχωραει όπως μας είχε ενημερώσει κι από πριν.. Εύχομαι να είναι πάντα καλά, ευτυχισμένος και να πετύχει ότι στόχους έχει στη ζωή του.!!!!
Ο κύριος Απόστολου απο το πρώτο ραντεβού σου εμπνευει εμπιστοσύνη . Είναι αναλυτικός σε όλες σου τις ερωτήσεις και δεν σε πανικοβάλει .
Χαρις τον κυριο Απόστολου και το ποσό καλά επιτελεί το έργο του ως έμπειρος χειρουργός ζω ξανά την ζωή που ήθελα χωρίς καμία στέρηση.
Νιώθω τεράστια ευγνωμοσύνη για τον κυριο Απόστολου.
Ένα ευχαριστώ και 5 αστέρια δεν είναι αρκετό για αυτόν τον άνθρωπο!
Nick Palmantouras
18:13 26 Jun 25
Τα 5 αστέρια και τα λόγια δεν φτάνουν για τον επιστήμονα,φίλο,άνθρωπο κύριο Αποστόλου Κωνσταντίνο.Ειμαι 39 ετών και παρουσίασα Ca θυρεοειδή με πολλές λεμφαδενικες μεταστάσεις.Απευθύνθηκα στον κύριο Αποστόλου και στην πρώτη μου επίσκεψη μαζί του ένιωσα θετική αύρα,οικειότητα,ασφάλεια,εμπιστοσύνη,στήριξη,αισιοδοξία.Αμεσως κατάλαβα ότι αυτός θέλω να είναι ο γιατρός που θα με χειρουργήσει.Μετα από 7 ώρες χειρουργείο , αυτή την στιγμή είμαι στην ανάρρωση με βεβαιότητα ότι έχουν πάει όλα πολύ καλά.Τον ευχαριστώ για όλα!Ευχομαι να είναι πάντα υγιής και να έχει πάντα την βοήθεια του θεού και με τις γνώσεις του και τα χέρια του να σώζει ζωές.
Maria R.
08:11 19 Jun 25
Μόνο ευγνωμοσύνη μπορώ να πω για τον Κο Αποστόλου για την εξαιρετική φροντίδα που προσέφερε στη μητέρα μου. Πρόκειται για έναν εξαιρετικά έμπειρο χειρουργό που μας ενέπνευσε εμπιστοσύνη από την πρώτη στιγμή, για αυτό και η επέμβαση πήγε άψογα! Πέρα όμως από επιστήμονας είναι κι ένας υπέροχος κι ευγενικός άνθρωπος, ο οποίος δείχνει ευαισθησία απέναντι στον ασθενή ακόμα και στο οικονομικό κομμάτι. Τον συστήνω ανεπιφύλακτα!
KXANTH
11:12 02 Jun 25
Ενας εξαιρετικός γιατρός-χειρουργος κι επιστήμονας που κατέχει εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στο θυρεοειδή και κυρίως στον καρκίνο του θυρεοειδούς με τον οποίο και είχα διαγνωστει και είναι το αντικείμενο του. Το σημαντικότερο όμως είναι η ανθρώπινη προσέγγιση που δείχνει στον ασθενή του, γεμάτη προσηνεια, ευγένεια , κατανόηση και κυρίως ακριβη ενημέρωση πάνω στο πρόβλημα ώστε να τον απαλλάξει από τους οποιοδήποτε φόβους του και να του προσφέρει την καλύτερη θεραπεία και μια ακόμα πιο υγιή αποκατάσταση. Εμενα κατόπιν της διάγνωσης μου έκανε αφαίρεση με απόλυτη επιτυχία και η αποκατάσταση υπό την συνεχή επίβλεψη του είναι παρα πολύ καλή!! Τον ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου και του είμαι ευγνώμων!!
Marina
19:20 27 May 25
Ο κ. Αποστόλου είναι ένας εξαιρετικός γιατρός, απάντησε σε κάθε απορία και με καθοδήγησε στο καλύτερη δυνατή λύση στο πρόβλημα μου. Υπομονετικός και φιλικός από την πρώτη στιγμή, με έκανε να νιώσω σίγουρη για την φροντίδα που θα λάμβανα.
Natalia
12:28 29 Apr 25
Εξαιρετική εμπειρία σε όλη τη διαδικασία της θυρεοειδεκτομής, τόσο από πλευράς χειρουργείου όσο και στην αντιμετώπισή μου ως ασθενής. Από την αρχή μέχρι και την ανάρρωση, όλα κύλησαν άψογα. Ο κ. Αποστόλου ήταν πάντα διαθέσιμος να απαντήσει σε κάθε απορία και προβληματισμό. Εμπνέει απόλυτη ασφάλεια και εμπιστοσύνη, κάτι που φάνηκε και στην ομαλή μετεγχειρητική πορεία μου. Τα θετικά αποτελέσματα ήταν εμφανή ήδη από τις πρώτες μέρες.
Alexandre Tsolakian
20:33 24 Apr 25
Εξαιρετικός επιστήμων και άνθρωπος. Χρειάστηκε να κάνω μια ξαφνική επέμβαση, και από την πρώτη στιγμή ήταν πάρα πολύ φιλικός, με πολύ ευγένεια, μου ενέπνευσε αμέσως μεγάλη εμπιστοσύνη, και όλα πήγαν πολύ καλά. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ, ο θεός να σας ευλογεί πάντα!
Θαν 324
14:07 24 Apr 25
Η σύζυγος μου έκανε ένα χειρουργείο για αφαίρεση παραθυρεοειδη με τον γιατρό και όλα πήγαν όπως ακριβώς μας τα είχε περιγράψει, η τομή δε ένα μήνα μετά την επέμβαση είναι πρακτικά αόρατη. Ευχαριστούμε θερμά για όλη τη φροντίδα!
E T
12:48 24 Apr 25
Ο Δρ Αποστόλου είναι ο γιατρός που θα εξαλείψει κάθε φόβο ή αγχος με την αισιοδοξία και το χαμόγελο του! Εξαιρετικός χειρουργός, αξιόλογος επιστήμονας, ευγενικός, επεξηγηματικός σου εμπνέει εμπιστοσύνη και σιγουριά απο την πρώτη στιγμή! Σας ευχαριστώ γιατρέ για όλα!
elenh kordantonopoulou
17:49 03 Apr 25
Αν είχε παραπάνω αστέρια θα τα έβαζα άνετα!! Όταν πήγα με καθησύχασε στο τι θα κάνουμε ήταν πρώτη φορά που θα έμπαινα σε χειρουργείο και δεν φοβήθηκα για τίποτα ! Πάντα προσπαθούσε να με κάνει να χαμογελάσω , δεν ήταν απλά γιατρός αλλά και εξαιρετικός άνθρωπος ! Γιατρέ σας ευχαριστώ πολύ για όλα και για την αγάπη και την αφοσίωση που έδινες σε ότι χρειάστηκα ! Μου αλλάξατε την ζωή..🙏
Γιατρε μου ευχαριστώ για ολα!! Ειμαι πολυ τυχερη που βρεθηκατε στον δρομο μου.. χωρις δευτερη σκεψη να τον εμπιστευτείτε γιατι εκτος απο γιατρος ειναι κυριως ανθρωπος! Σε γιατρευει με το χαμόγελο του, την καλη του ενεργεια και διαθεση. Σας χρωσταω την υγεια μου!! Ευχαριστω και παλι!!!
Παρά πολύ καλός γιατρός και άνθρωπος πάνω από όλα. Άριστος επαγγελματίας μας ενέπνευσε εμπιστοσύνη και ασφάλεια απ' την πρώτη στιγμή και επαλήθευθηκαμε. Η επέμβαση του συζύγου μου πήγε άψογα και ο γιατρός ήταν δίπλα μας τόσο απ' την πρώτη στιγμή όσο και μετεγχειρητικα.
Ένα ευχαριστώ είναι πολύ λίγο για τον υπέροχο επιστήμονα- άνθρωπο που ευτυχώς γνώρισα τον χειρουργό Κ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ. Έτρεχα σε πολλούς «ειδικούς» οι οποίοι δεν μου έδιναν και πολλές ελπίδες για ένα δύσκολο χειρουργείο που έπρεπε να κάνω. Αντιθέτως ο Κ.ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ από την αρχή ως το τέλος με ενημέρωσε , με καθησύχασε, με διαβεβαίωσε ότι όλα θα πάνε τέλεια όπως και πήγαν. Σήμερα είμαι σπίτι μου περισσότερο από ευχαριστημένη με το χειρουργείο που έκανα προχθές Δεν βρίσκω λόγια γιατρέ μου να είστε πάντα καλά να κάνετε τα δύσκολα να φαίνονται απλά όπως στην περίπτωση μου Πάντα ευγνώμων
Άριστος χειρουργός κ πάνω από όλα άνθρωπος ,με χειρουργήσε για όζους στο θυρεοειδή κ όλα πήγαν περίφημα χωρίς προβλήματα. Σας ευχαριστώ γιατρέ για όλη την φροντίδα!