Ενότητες

Τι είναι ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά αποτελεί την κατάσταση εκείνη στην οποία παρατηρείται αυτόνομος και ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα, τα οποία στη συνέχεια μπορούν να επεκταθούν και σε άλλα όργανα.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες αλλά και σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με τον καρκίνο θυρεοειδούς των ενηλίκων.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά αποτελεί τη συχνότερη κακοήθεια των ενδοκρινών αδένων, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί το 6% του συνόλου των κακοηθειών που εμφανίζονται στα παιδιά.

Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μία αύξηση της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, όπως εξάλλου και στους ενήλικες, με τις ακριβείς αιτίες του φαινομένου αυτού να παραμένουν εν πολλοίς άγνωστες.

Σε ποια ηλικία εμφανίζεται;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και στα νεογνά. Η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισής του, ωστόσο, παρατηρείται κατά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής, δηλαδή στις ηλικίες 10 – 18 ετών.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι συχνότερος στα κορίτσια σε σύγκριση με τα αγόρια, με τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές έρευνες να αναδεικνύουν 6 φορές υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης στα κορίτσια, συγκριτικά με τα αγόρια, στις ηλικίες 15 – 18 ετών.

καρκινος θυρεοειδους παιδια

Ιστολογικοί τύποι καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά

Ανάλογα με την προέλευση των κυττάρων που τον προκαλούν, διακρίνονται οι ακόλουθοι ιστολογικοί τύποι καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά:

  • Θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς
  • Πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς
  • Αναπλαστικός καρκίνος θυρεοειδούς
  • Λέμφωμα θυρεοειδούς

Όπως και στους ενήλικες, ο θηλώδης και ο θυλακιώδης καρκίνος ανήκουν στους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς, οι οποίοι εμφανίζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

  • Εξαιρετική ομοιότητα των κυττάρων τους με τα φυσιολογικά κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα
  • Εξαιρετική πρόγνωση
  • Αυξημένη πρόσληψη του ιωδίου και ως εκ τούτου δυνατότητα καταστροφής των υπολειμμάτων τους με το ραδιενεργό ιώδιο.

Θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, καθώς ευθύνεται για το 80 – 90% του συνόλου των περιπτώσεων.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζει, όπως και στους ενήλικες, την χαρακτηριστική τάση να προκαλεί μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, ενώ η πρόκληση απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα δεν είναι συχνή.

Σε αντίθεση με τους ενήλικες και όπως θα αναλύσουμε και στη συνέχεια, ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά παρουσιάζει συχνότερα γενετικές μεταλλάξεις, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη συχνότερη παρουσία επιθετικών υποτύπων του θηλώδους καρκίνου στα παιδιά, με αποτέλεσμα ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά να χαρακτηρίζεται, σε σύγκριση με τους ενήλικες, από:

Θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Ο θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς αποτελεί τον δεύτερο συχνότερο ιστολογικό τύπο καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά και, όπως και ο θηλώδης καρκίνος, προέρχεται από τα θυλακιώδη κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα.

Ο θυλακιώδης καρκίνος ευθύνεται για το 10% των περιπτώσεων καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Σε αντίθεση με τους ενήλικες, ο θυλακιώδης καρκίνος στα παιδιά είναι συχνότερα ελάχιστα διηθητικός (90% των περιπτώσεων) και σπανιότερα διηθητικός (10% των περιπτώσεων). Το γεγονός αυτό εξηγεί και την καλύτερη βιολογική συμπεριφορά και πρόγνωση του θυλακιώδους καρκίνου στα παιδιά, σε σύγκριση με τους ενήλικες.

Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά

Ο μυελοειδής καρκίνος ή μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς στα παιδιά προέρχεται από τα παραθυλακιώδη κύτταρα ή κύτταρα C του θυρεοειδούς αδένα, τα οποία εκκρίνουν την ορμόνη καλσιτονίνη.

Ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά αντιπροσωπεύει το 3 – 5% του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου θυρεοειδούς σε παιδιά, με την ανίχνευσή του να πραγματοποιείται συνήθως τυχαία, σε περιπτώσεις παιδιών που υποβάλλονται σε προφυλακτική θυρεοειδεκτομή (αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα), εξαιτίας του συνδρόμου πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας τύπου 2Α (ΜΕΝ 2Α) ή 2Β (ΜΕΝ 2Β).

Ταυτόχρονα, ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά, όπως θα αναπτυχθεί και στη συνέχεια, εμφανίζει ισχυρό γενετικό κληρονομικό υπόβαθρο.

Αναπλαστικός και πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά

Ο αναπλαστικός καρκίνος όπως και ο πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζονται εξαιρετικά σπάνια, με το σύνολο τους να αφορά < 1% του συνόλου των περιπτώσεων.

Αμφότερες οι μορφές αυτές καρκίνου του θυρεοειδούς χαρακτηρίζονται από τον ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό και ανάπτυξη κυττάρων τα οποία δεν εμφανίζουν κάποια ομοιότητα με τα φυσιολογικά κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα, με συνέπεια να χαρακτηρίζονται από:

  • Επιθετική βιολογική συμπεριφορά
  • Πτωχή πρόσληψη του ιωδίου και ως εκ τούτου αδυναμία καταστροφής τους από το ραδιενεργό ιώδιο.

Ποια είναι τα αίτια και οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο θυρεοειδούς σε παιδιά;

Όπως προαναφέρθηκε, το γενετικό και κληρονομικό υπόβαθρο αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό αίτιο για την πρόκληση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Διάφοροι, ωστόσο, περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν αποδεδειγμένα αιτιολογική συσχέτιση με τον καρκίνο θυρεοειδούς σε παιδιά, στους οποίους συγκαταλέγονται:

  • Η διατροφική ανεπάρκεια ιωδίου
  • Η ακτινοβολία του τραχήλου για κάποια άλλη πάθηση (συνηθέστερα στα παιδιά λεμφώματος Hodgkin)
  • Η παρουσία αυτοάνοσης διαταραχής του θυρεοειδούς αδένα, με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) να αποτελεί τη σημαντικότερη.

Καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά: Γενετικά δεδομένα και παράγοντες κινδύνου

Οι μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων αποτελούν έναν εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζει ισχυρό γενετικό υπόβαθρο που προδιαθέτει στην ανάπτυξη του.

Οι μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο RET αποτελούν τις συνηθέστερα απαντώμενες μεταλλάξεις γονιδίων στο θηλώδη καρκίνο θυρεοειδούς στα παιδιά, καθώς ανευρίσκονται στο 25 – 40% του συνόλου των περιπτώσεων σποραδικού θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς.

Οι μεταλλάξεις στα γονίδια BRAF και RAS αποτελούν τη δεύτερη και τρίτη, κατά σειρά συχνότητας εμφάνισης, γενετική μεταβολή που προδιαθέτει στην εμφάνιση του θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά και ανευρίσκονται στο 25 – 30% και σε < 5% των περιπτώσεων θηλώδους καρκίνου του θυρεοειδούς, αντίστοιχα.

καρκίνος θυρεοειδούς κληρονομικότητα

Στην αυξημένη προδιάθεση ανάπτυξης θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά συμμετέχουν και άλλα γονίδια, στα οποία περιλαμβάνονται τα γονίδια:

  • PAX8/PPARg
  • DICER1
  • TP53
  • TERT
  • PIK3CA
  • PTEN

Ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζεται κυρίως ως κληρονομικός, με το 95% των περιπτώσεων να οφείλονται σε κληρονομούμενες μεταλλάξεις που ενεργοποιούν το ογκογονίδιο RET. Επιπρόσθετα, ακόμη και στο υπολειπόμενο 5% των περιπτώσεων, οι περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε επίκτητες μεταλλάξεις του ογκογονιδίου RET.

Οι κληρονομούμενες μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο RET που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη μυελοειδούς καρκίνου στα παιδιά συμβαίνουν στα πλαίσια ενός εκ των ακόλουθων γενετικών συνδρόμων:

  • Σύνδρομο πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας 2Α (ΜΕΝ 2Α)
  • Σύνδρομο πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας 2Β (ΜΕΝ )
  • Οικογενής μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς (FMTC).

Ποια συμπτώματα προκαλεί ο καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά;

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα, με αποτέλεσμα η ανακάλυψή του να πραγματοποιείται συνηθέστερα κατά τη διερεύνηση ενός ύποπτου όζου που θα εμφανισθεί στο θυρεοειδή αδένα σε κάποιο παιδί.

Οι όζοι, ωστόσο, που εμφανίζουν ύποπτα χαρακτηριστικά στο υπερηχογράφημα είναι συνηθέστερα σκληρής συστάσεως, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται συχνά ψηλαφητοί στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου από το ίδιο το παιδί ή τους γονείς του, ενώ χαρακτηριστικά είναι αμετακίνητοι κατά την κατάποση.

Επιπρόσθετα, ένας καρκίνος του θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εκδηλωθεί με δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο προς τον στόμαχο (δυσφαγία) ή σπανιότερα με την εμφάνιση βραχνάδας (βράγχος) της φωνής, τα οποία προκαλούνται από την πίεση στον οισοφάγο ή το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο, αντίστοιχα.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, με αποτέλεσμα οι λεμφαδένες αυτοί που εμφανίζουν σκληρή σύσταση κατά την ψηλάφηση να αποτελέσουν και την αιτία επίσκεψης στον ιατρό και την ανακάλυψη του καρκίνου του θυρεοειδούς στο παιδί.

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε πως η πλειοψηφία των παιδιών με καρκίνο στο θυρεοειδή εμφανίζει φυσιολογικά επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς στο αίμα. Εξαίρεση, ωστόσο, στον κανόνα αυτό αποτελούν οι περιπτώσεις ύποπτων αλλά τοξικών (θερμών) όζων του θυρεοειδούς, οι οποίοι παράγουν μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών, με αποτέλεσμα τα παιδιά να εμφανίζουν τα συμπτώματα και σημεία του υπερθυρεοειδισμού.

Διάγνωση

Με μοναδική εξαίρεση το μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς στα παιδιά που εκκρίνει στο αίμα σημαντικές ποσότητες καλσιτονίνης, η ανίχνευση των οποίων μπορεί να θέσει και τη διάγνωση του, δεν υπάρχουν κάποιοι άλλοι ειδικοί βιοχημικοί δείκτες στο αίμα για τη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς.

Ως εκ τούτου, το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς αδένα αποτελεί, όπως προαναφέρθηκε, την πλέον σημαντική εξέταση για τη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς, όπως και την ενδεχόμενη επέκτασή του στους λεμφαδένες του τραχήλου των παιδιών.

παιδιά καρκίνος θυρεοειδούς διάγνωση

Το υπερηχογράφημα, συνεπώς, θα εντοπίσει την παρουσία κάποιου όζου με ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά, με την παρακέντηση του όζου υπό την καθοδήγηση υπερήχου να ακολουθεί και να θέτει τη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά.

Ο ρόλος της παρακέντησης

Η παρακέντηση μίας ύποπτης βλάβης ή όζου του θυρεοειδούς αδένα υπό την καθοδήγηση του υπερήχου και η συνεπακόλουθη κυτταρολογική εξέταση του υλικού της παρακέντησης αποτελεί την πλέον ειδική εξέταση για την οριστική διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά.

Πολλαπλές επιστημονικές έρευνες έχουν εστιάσει στη διαγνωστική ακρίβεια της παρακέντησης όσον αφορά στην ακριβή διάγνωση κάποιου καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, αποδεικνύοντας πως η παρακέντηση χαρακτηρίζεται από:

  • Διαγνωστική Ευαισθησία = 94% (94% πιθανότητα να ανιχνεύσει την ύπαρξη ενός καρκίνου στο θυρεοειδή κάποιου παιδιού)
  • Διαγνωστική Ειδικότητα = 100% (100% πιθανότητα το αρνητικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αντικατοπτρίζει την απουσία καρκίνου του θυρεοειδούς).

Στάδια του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά

Η σταδιοποίηση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά, δηλαδή ο καθορισμός της ακριβούς έκτασης της νόσου και ως εκ τούτου του σταδίου της, ακολουθεί τις ίδιες αρχές με τη σταδιοποίηση των ενηλίκων.

Δεδομένου του νεαρού της ηλικίας, τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο του θυρεοειδούς δύνανται να ανήκουν σε ένα εκ των δύο πρώτων σταδίων της νόσου, καθώς το τρίτο και το τέταρτο στάδιο απαντώνται μόνο σε ασθενείς ηλικίας 55 ετών ή μεγαλύτερη.

Συνεπώς, το ακριβές στάδιο που μπορεί να ανήκει ένα παιδί με καρκίνο θυρεοειδούς είναι ένα εκ των δύο ακόλουθων:

  • Στάδιο Ι: απουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα
  • Στάδιο ΙΙ: παρουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Κυρίαρχο ρόλο στην ακριβή σταδιοποίηση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά διαδραματίζει το υπερηχογράφημα του τραχήλου (χαρτογράφηση τραχήλου), το οποίο ανιχνεύει την ενδεχόμενη ύπαρξη μεταστάσεων του καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του κεντρικού ή ακόμη και του πλάγιου διαμερίσματος του τραχήλου. Η αξία της προεγχειρητικής χαρτογράφησης του τραχήλου ενισχύεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός πως η γνώση, ήδη πριν τη θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς, της ύπαρξης ή μη μεταστάσεων στους λεμφαδένες του τραχήλου, επιτρέπει την αφαίρεση των λεμφαδένων αυτών κατά την ίδια χειρουργική επέμβαση, προσφέροντας οριστική ίαση στους μικρούς ασθενείς.

χαρτογραφηση τραχηλου παιδια

Θεραπεία του καρκίνου θυρεοειδούς σε παιδιά

Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά αποτελεί αναμφίβολα τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας τους.

Σύμφωνα με τα ευρήματα των πλέον πρόσφατων επιστημονικών μελετών, ο καρκίνος του θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί ως αμφοτερόπλευρος (και στους δύο λοβούς του θυρεοειδούς αδένα) ή ως πολυεστιακός, δηλαδή με την παρουσία πολλαπλών εστιών καρκίνου στον ένα ή και στους δύο λοβούς του θυρεοειδούς αδένα.

Αξιολογώντας, συνεπώς, τα ευρήματα των επιστημονικών αυτών μελετών, η ολική αφαίρεση του θυρεοειδή αδένα (ολική θυρεοειδεκτομή) αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της θεραπείας των παιδιών με καρκίνο θυρεοειδούς.

Επιπρόσθετα, για τα παιδιά που πάσχουν από μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς, πραγματοποιείται αφαίρεση των λεμφαδένων του κεντρικού διαμερίσματος του τραχήλου κατά την ίδια επέμβαση με την ολική θυρεοειδεκτομή, καθώς νέες έρευνες έχουν αποδείξει εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ύπαρξης μεταστάσεων του μυελοειδούς καρκίνου του θυρεοειδούς στους κεντρικούς λεμφαδένες του τραχήλου των παιδιών.

Σε περιπτώσεις ύπαρξης επιβεβαιωμένων μεταστάσεων του καρκίνου θυρεοειδούς στους λεμφαδένες του τραχήλου, πραγματοποιείται και αφαίρεση των κεντρικών ή και των πλάγιων τραχηλικών λεμφαδένων (λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου) στον ίδιο χρόνο με την ολική θυρεοειδεκτομή, προσφέροντας με τον τρόπο αυτό οριστική απαλλαγή του παιδιού από τον καρκίνο του θυρεοειδούς και την οριστική ίασή του.

Ραδιενεργό ιώδιο και καρκίνος θυρεοειδούς σε παιδιά

Σε κάποια παιδιά με καρκίνο θυρεοειδούς ενδέχεται να χρειασθεί η μετεγχειρητική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου, με στόχο την καταστροφή ενδεχόμενων και μη ορατών δια γυμνού οφθαλμού υπολειμμάτων θυρεοειδικού ιστού.

Σε αντίθεση με την καθολική ομοφωνία για τις ενδείξεις χορήγησης ραδιενεργού ιωδίου στους ενήλικες ασθενείς, οι ενδείξεις χορήγησης ραδιενεργού ιωδίου στα παιδιά που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς παραμένουν εν πολλοίς ασαφείς.

Οι πλέον πρόσφατες διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης Θυρεοειδούς δημοσιεύθηκαν το 2022 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “European Thyroid Journal”. Σύμφωνα με τις οδηγίες αυτές, τα παιδιά που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και έχουν υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία, θα πρέπει να θεωρούνται υποψήφια για τη συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, όταν συντρέχουν οι ακόλουθες καταστάσεις:

  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και εμμένουσα νόσο σε τοπικό (θυρεοειδής αδένας) ή περιοχικό επίπεδο (τραχηλικοί λεμφαδένες)
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και μεταστάσεις σε λεμφαδένες του τραχήλου, οι οποίες είναι πρακτικώς αδύνατο να εξαιρεθούν χειρουργικά
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και απομακρυσμένες μεταστάσεις σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Στο σημείο αυτό αξίζει, επίσης, να σημειώσουμε πως η ιδανική δόση του ραδιενεργού ιωδίου για κάθε παιδί εξατομικεύεται, καθώς μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καθολική ομοφωνία σχετικά με την ιδανική δόση του ιωδίου.

Καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά: Η σημασία της μετεγχειρητικής παρακολούθησης

Η ορθή μετεγχειρητική παρακολούθηση κάθε παιδιού που έχει υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία, με ή χωρίς συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, για τον καρκίνο θυρεοειδούς είναι ύψιστης σημασίας, καθώς διασφαλίζει την ορθή φαρμακευτική υποκατάσταση των ορμονών του θυρεοειδούς όπως και την έγκαιρη ανίχνευση ενδεχόμενης υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς.

Η υποκατάσταση των ορμονών του θυρεοειδούς πραγματοποιείται μέσω της χορήγησης θυρεοειδικών ορμονών από το στόμα, με τα επίπεδα τους στο αίμα να ελέγχονται τακτικά από τον θεράποντα ενδοκρινολόγο του παιδιού.

Έγκαιρη ανίχνευση πιθανής υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά

Ενδεχόμενη υποτροπή (επανεμφάνιση) του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά, αν και σπάνια, μπορεί να εμφανισθεί σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μετά την θεραπεία, με τις υψηλότερες, ωστόσο, πιθανότητες να παρατηρούνται τα πρώτα τρία έτη από τη χειρουργική θεραπεία της νόσου.

Η υποτροπή του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να παρουσιαστεί με επανεμφάνιση της νόσου:

  • Στην κοίτη (περιοχή) της προηγηθείσας θυρεοειδεκτομής
  • Με μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου
  • Με μεταστάσεις σε απομακρυσμένα όργανα.

Η υποτροπή του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να ανιχνευθεί σε:

  • Δομικό επίπεδο (απεικονιστικά): παρουσία υποτροπής της νόσου στο υπερηχογράφημα του τραχήλου ή/και στο σπινθηρογράφημα με ιώδιο ή στο PET/CT (σε παιδιά με πτωχά διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς).
  • Βιοχημικό επίπεδο: επίπεδα θυρεοσφαιρίνης (Tg) αίματος > 0.2 mg/ml (κατεσταλμένη) ή Tg > 1 ng/ml (διεγερμένη) ή σταθερά αυξημένα ή μη πτωτικά επίπεδα anti-Tg αντισωμάτων ή παθολογικά επίπεδα καλσιτονίνης αίματος (για το μυελοειδή καρκίνο θυρεοειδούς).
  • Συνδυασμό δομικού και βιοχημικού επιπέδου: παρουσία νόσου στις απεικονιστικές εξετάσεις και σύγχρονη παρουσία αυξημένων επιπέδων θυρεοσφαιρίνης αίματος ή αντισωμάτων έναντι της θυρεοσφαιρίνης (anti-TG) (για τους καλώς διαφοροποιημένους καρκίνους θυρεοειδούς) ή παθολογικών επιπέδων καλσιτονίνης αίματος (για το μυελοειδή καρκίνο).

Καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά και πρόγνωση

Η πρόγνωση των παιδιών με καρκίνο θυρεοειδούς εξαρτάται, όπως είναι φυσικό, από πολλούς παράγοντες, με κυρίαρχους το στάδιο του καρκίνου θυρεοειδούς, τον ιστολογικό τύπο και την παρουσία εξωθυρεοειδικής επέκτασης του καρκίνου θυρεοειδούς.

Παρόλα αυτά, η πρόγνωση των παιδιών που έχουν υποβληθεί σε ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς παραμένει εξαιρετική, με τις παλαιότερες έρευνες να αναφέρουν ποσοστά επιβίωσης > 95% στην 5-ετία, ενώ οι νεότερες επιστημονικές μελέτες επιβεβαιώνουν πως τα ποσοστά επιβίωσης αγγίζουν ή ξεπερνούν ακόμη και το 99.7% των παιδιών, ακόμη και 20 έτη από τη θεραπεία τους.

Ο Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου είναι Εξειδικευμένος Χειρουργός Θυρεοειδούς, με μεγάλη εμπειρία στη διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία για τα παιδιά με καρκίνο θυρεοειδούς. Βρισκόμαστε πάντα δίπλα σας, προσφέροντας σας τις πλέον σύγχρονες, ριζικές και ασφαλείς θεραπευτικές μεθόδους αντιμετώπισης του καρκίνου θυρεοειδούς, προσφέροντας σε κάθε παιδί την οριστική ίαση από τον καρκίνο του θυρεοειδούς.

λεμφαδενες παιδι καρκινος

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμη και στα νεογνά. Η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισής του, ωστόσο, παρατηρείται κατά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής, δηλαδή στις ηλικίες 10 – 18 ετών.

Επιπρόσθετα, ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι 6 φορές συχνότερος στα κορίτσια σε σύγκριση με τα αγόρια.

Ανάλογα με την προέλευση των κυττάρων που τον προκαλούν, διακρίνονται οι ακόλουθοι ιστολογικοί τύποι καρκίνουτου θυρεοειδούς στα παιδιά:

  • Θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς
  • Μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς
  • Πτωχά διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς
  • Αναπλαστικός καρκίνος θυρεοειδούς
  • Λέμφωμα θυρεοειδούς

Διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν αποδεδειγμένα αιτιολογική συσχέτιση με τον καρκίνο θυρεοειδούς σε παιδιά, στους οποίους συγκαταλέγονται:

  • Η διατροφική ανεπάρκεια ιωδίου
  • Η ακτινοβολία του τραχήλου για κάποια άλλη πάθηση (συνηθέστερα στα παιδιά λεμφώματος Hodgkin)
  • Η παρουσία αυτοάνοσης διαταραχής του θυρεοειδούς αδένα, με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto (Χασιμότο) να αποτελεί τη σημαντικότερη.

Παρόλα αυτά, το γενετικό και κληρονομικό υπόβαθρο αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό αίτιο για την πρόκληση του καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Οι μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων αποτελούν έναν εξαιρετικά σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζει ισχυρό γενετικό υπόβαθρο που προδιαθέτει στην ανάπτυξη του.

Οι μεταλλάξεις στο ογκογονίδιο RET αποτελούν τις συνηθέστερα απαντώμενες μεταλλάξεις γονιδίων στο θηλώδη καρκίνο θυρεοειδούς στα παιδιά, με τις μεταλλάξεις στα γονίδια BRAF και RAS να αποτελούν τη δεύτερη και τρίτη, κατά σειρά συχνότητας εμφάνισης, γενετική μεταβολή που προδιαθέτουν στην εμφάνιση του.

Ο μυελοειδής καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά εμφανίζεται κυρίως ως κληρονομικός, με το 95% των περιπτώσεων να οφείλονται σε κληρονομούμενες μεταλλάξεις που ενεργοποιούν το ογκογονίδιο RET.

Ο καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά δεν προκαλεί ιδιαίτερα συμπτώματα, με αποτέλεσμα η ανακάλυψή του να πραγματοποιείται συνηθέστερα κατά τη διερεύνηση ενός ύποπτου όζου που θα εμφανισθεί στο θυρεοειδή αδένα σε κάποιο παιδί.

Σε κάποιες περιπτώσεις, κάποιος καρκίνος του θυρεοειδούς είναι σκληρής σύστασης, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται συχνά ψηλαφητός στην πρόσθια επιφάνεια του τραχήλου από το ίδιο το παιδί ή τους γονείς του, ενώ χαρακτηριστικά είναι αμετακίνητος κατά την κατάποση.

Ένας καρκίνος του θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί, επίσης, να εκδηλωθεί με δυσκολία στη δίοδο της τροφής από τον οισοφάγο προς τον στόμαχο (δυσφαγία) ή σπανιότερα με την εμφάνιση βραχνάδας (βράγχος) της φωνής.

Ο θηλώδης καρκίνος θυρεοειδούς στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες του τραχήλου, με αποτέλεσμα οι λεμφαδένες αυτοί που εμφανίζουν σκληρή σύσταση κατά την ψηλάφηση να αποτελέσουν και την αιτία επίσκεψης στον ιατρό και την ανακάλυψη του καρκίνου του θυρεοειδούς στο παιδί.

Το υπερηχογράφημα αποτελεί την πιο ευαίσθητη και ειδική εξέταση για τη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς στα παιδιά. Η διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς πραγματοποιείται, συνήθως, στα πλαίσια διερεύνησης κάποιου ύποπτου όζου του θυρεοειδούς.

Συνηθέστερα, λοιπόν, ο καρκίνος θυρεοειδούς υποκρύπτεται εντός κάποιου όζου που εμφανίζει ύποπτα χαρακτηριστικά στο υπερηχογράφημα. Κατά συνέπεια, η κυτταρολογική εξέταση του υλικού της παρακέντησης διά λεπτής βελόνης (FNA) ενός όζου με ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά θα επιβεβαιώσει την πραγματική φύση του όζου, όπως και την ύπαρξη ή μη κακοήθειας.

Δεδομένου του νεαρού της ηλικίας, τα παιδιά που πάσχουν από καρκίνο του θυρεοειδούς δύνανται να ανήκουν σε έναεκ των δύο πρώτων σταδίων της νόσου, καθώς το τρίτο και το τέταρτο στάδιο απαντώνται μόνο σε ασθενείς ηλικίας 55 ετών ή μεγαλύτερη.

Συνεπώς, το ακριβές στάδιο που μπορεί να ανήκει ένα παιδί με καρκίνο θυρεοειδούς είναι ένα εκ των δύο ακόλουθων:

  • Στάδιο Ι: απουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα
  • Στάδιο ΙΙ: παρουσία απομακρυσμένων μεταστάσεων σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου στο θυρεοειδή με την πραγματοποίηση ολικής θυρεοειδεκτομής (ολικής αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα), σε συνδυασμό ή μη με τους λεμφαδένες του τραχήλου (λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου) που εμφανίζουν μεταστάσεις, αποτελεί την ιδανική και οριστική θεραπεία για τον καρκίνο θυρεοειδούς.

Σε κάποια παιδιά με καρκίνο θυρεοειδούς ενδέχεται να χρειασθεί η μετεγχειρητική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου, με στόχο την καταστροφή ενδεχόμενων και μη ορατών δια γυμνού οφθαλμού υπολειμμάτων θυρεοειδικού ιστού.

Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, τα παιδιά που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και έχουν υποβληθεί σε χειρουργική θεραπεία, θα πρέπει να θεωρούνται υποψήφια για τη συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, όταν συντρέχουν οι ακόλουθες καταστάσεις:

  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και εμμένουσα νόσο σε τοπικό (θυρεοειδής αδένας) ή περιοχικό επίπεδο (τραχηλικοί λεμφαδένες)
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και μεταστάσεις σε λεμφαδένες του τραχήλου, οι οποίες είναι πρακτικώς αδύνατο να εξαιρεθούν χειρουργικά
  • Παιδιά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και απομακρυσμένες μεταστάσεις σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά).

Η πρόγνωση των παιδιών που έχουν υποβληθεί σε ορθή θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς παραμένει εξαιρετική, με τις παλαιότερες έρευνες να αναφέρουν ποσοστά επιβίωσης > 95% στην 5-ετία, ενώ οι νεότερες επιστημονικές μελέτες επιβεβαιώνουν πως τα ποσοστά επιβίωσης αγγίζουν ή ξεπερνούν το 99.7% των παιδιών, ακόμη και 20 έτη μετά τη θεραπεία τους.

Άριστος χειρουργός κ πάνω από όλα άνθρωπος ,με χειρουργήσε για όζους στο θυρεοειδή κ όλα πήγαν περίφημα χωρίς προβλήματα. Σας ευχαριστώ γιατρέ για όλη την φροντίδα!
El Theo
18:06 09 Mar 25
Ο γιατρός Κων/νέος Αποστόλου ήταν για μένα άριστος. Έκανα έκτακτο χειρουργείο βουβωνοκήλης με περισφυξη. Από την αρχή κατάφερε να δημιουργήσει μια βάση εμπιστοσύνης μεταξύ μας με την ζεστασιά και την ανθρωπιά του αλλά και και από την σιγουριά που μου ενέπνευσε εξηγώντας μου απολύτως τα της επέμβασης όπου κατάλαβα την εμπειρία του και τις γνώσεις του.Η βουβωνοκήλη ήταν τεράστια αλλά η τομή ήταν τόσο μικρή που δεν το περίμεναΗ αποθεραπεία ήταν ακριβώς όπως την είχε περιγράψει χωρίς ανεπιθύμητες εκπλήξειςΟι οδηγίες του ήταν σαφείς και κατανοητέςΈξι μέρες μετά η κατάσταση μου είναι άριστηΉμουν πολύ τυχερή που εμπιστεύθηκαν αυτόν τον άρτιο άνθρωπο και γιατρό
Joanna Oikonomou
07:39 07 Mar 25
Ήταν αναγκαίο να υποστώ χειρουργείο θυρεοειδούς και απευθύνθηκα στον γιατρό κ.Αποστόλου Κων/νο,ύστερα από προτροπή συγγενικού μου προσώπου που έκανε παρόμοια επέμβαση στον ίδιο.Οφείλω να παραδεχτώ ότι πήγα τρομοκρατημένη,όμως ο γιατρός κατάφερε να με καθησυχάσει,με αποτέλεσμα να οδηγηθώ πιο αισιόδοξη στο χειρουργείο! Τα αποτελέσματα ήταν εξαιρετικά και έτσι προστίθεμαι κι εγώ στον μακρύ κατάλογο των ευεργετηθέντων ασθενών του!Εκτός από λαμπρός επιστήμονας είναι κυρίως Άνθρωπος με ενσυναίσθηση,ενδιαφέρον και διαρκή φροντίδα,μέχρι την πλήρη αποκατάσταση του ασθενούς!Σας είμαι ευγνώμων γιατρέ!Με εκτίμησηΙωάννα Οικονόμου
THEODORE LAOUMZIS
09:51 02 Mar 25
Εξαίρετος γιατρός,καταπληκτικός άνθρωπος
Vaggelis Kantas
21:21 18 Feb 25
Εξαιρετικός χειρουργός και άνθρωπος! Ευγενικός, ηθικός και αληθινός επαγγελματίας! Αφιέρωσα χρόνο για να εξηγήσω όλες τις λεπτομέρειες και τις ιδιαιτερότητες πριν από το χειρουργείο μου (κήλη), καθώς και με καθοδήγησε από κοντά στη συνέχεια. Ποτέ δεν ένιωσα μια στιγμή αμφιβολίας. Συνιστάται ανεπιφύλακτα!
Ο γιατρός είναι εξαιρετικός χειρουργός ,επαγγελματίας ευγενικός και άμεσος όπου σου λύνει κάθε απορία που μπορεί να έχεις . Το ιατρείο πεντακάθαρο και προσεγμένο σε του κάθε λεπτομέρεια. Τον συστήνω ανεπιφύλακτα!!
Ευα Μπαρ
08:45 12 Feb 25
Μετά από σύσταση συγγενικού μου προσώπου επισκέφθηκα τον γιατρό, καθώς η ενδοκρινολόγος μου μετά από πολλές εξετάσεις ανακάλυψε πως είχα αδένωμα στον παραθυρεοειδή αδένα.Ο γιατρός ήταν από την πρώτη στιγμή ευγενικός και καθησυχαστικός, μου εξήγησε αναλυτικά τα πάντα και αποφάσισα να προχωρήσω μαζί του για το χειρουργείο.Όλα πήγαν άριστα με την επέμβαση μου και ο γιατρός ήταν πάντα εκεί να μου απαντήσει τηλεφωνικά σε όποια απορία και προβληματισμό είχα.Ακόμη και σήμερα που έχουν περάσει σχεδόν έξι μήνες από το χειρουργείο, επικοινωνεί μαζί μου και ενημερώνεται για τα αποτελέσματα των εξετάσεων μου.Γιατρέ μου σε ευχαριστώ ειλικρινά που με απάλλαξες οριστικά από το πρόβλημά μου και σου εύχομαι να συνεχίσεις να βοηθάς τον κόσμο με το πάθος και την αγάπη που σε διακατέχει για το λειτούργημα σου.Υγ. Το ιατρείο σου είναι πραγματικό κόσμημα και σε κάνει να αισθάνεσαι τόσο οικεία και ζεστά!
Ο μοναδικός γιατρός που μπόρεσε να με βοηθήσει ενώ έτρεχα χρόνια με το θυρεοειδή. Ευγενικότατος και άμεσος. Τον συστήνω ανεπιφύλακτα!
Kyr Vel
18:51 28 Jan 25
Εκτός από εξαίρετος χειρουργός είναι ένας πολύ ευχάριστος και ευγενικός άνθρωπος. Η αυτοπεποίθηση για τις γνώσεις του είναι μεταδοτική και έχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Με χειρουργησε με απόλυτη επιτυχία και είχα άριστη μετεγχειρητική πορεία.Ευχαριστώ πολύ για όλα!
Πριν λίγες μέρες υποβλήθηκα σε ολική αφαίρεση θυροειδη και ήταν μπορω να πω μια σχεδόν ανώδυνη διαδικασία χαρη στον εξαιρετικο γιατρο και άνθρωπο κο Αποστόλου.Ευγενικος,χαμογελαστος ,αισιοδοξος,αναλυτικος και με υπομονη να σου εξηγήσει και να σου λύσει οποιαδήποτε απορία έχεις.
Dionysis Xygkakis
17:01 24 Jan 25
svoutsioti stauroula
20:16 19 Jan 25
Ως συνοδός ασθενή έχω να πω για τον κύριο Αποστόλου τα καλύτερα!!Χειρούργησε την αδερφή μου πρόσφατα (ολική αφαίρεση θυρεοειδούς αδένα).Εξαιρετικός Επιστήμονας αλλά κ Άνθρωπος!Απλός,κατανοητός σου εμπνέει εμπιστοσύνη από τη πρώτη κιόλας στιγμή που τον γνωρίσαμε.Γιατρέ να είστε πάντα καλά!!Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ για όλα!
Dina voutsioti
19:47 19 Jan 25
Έκανα θυρεοειδεκτομη πριν δέκα μέρες και ήταν σχεδον ανώδυνο.Θέλω ολόψυχα να ευχαριστήσω τον Κυριο Απόστολου για το λειτούργημα που κάνει!Κορυφαίος ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ και ΑΝΘΡΩΠΟΣ που είναι συνέχεια πλάι στον ασθενή χωρίς ν αφήνει καμία αμφιβολία.Να είστε πάντα καλά και να συνεχίσετε το έργο που κάνετε!Ευχαριστώ και πάλι το γιατρό και την ομάδα του για το έργο που προσφέρει!!!
Πολύ καλός γιατρός με εξειδικευμένες γνώσεις σε αυτό που κάνει. Πραγματικός άνθρωπος με ενδιαφέρον για τον ασθενή του. Ιδιαίτερα συζητήσιμος και επεξηγηματικός ώστε να μην υπάρχει καμία απορία στον ασθενή. Γιατρέ μου, σε ευχαριστώ πολύ για όλα.
Anastasia Patrona
18:55 21 Dec 24
Πολύ αξιόλογος γιατρός ,μα πάνω από όλα άνθρωπος!!!!Ασχολήθηκε με το να μου εξηγήσει αναλυτικά το πρόβλημα που έχω και με έκανε να νιώσω ασφάλεια.Γιατρέ μου είσαι άψογος σε ευχαριστώ για όλα !!!!