Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο: Είναι το Χειρουργείο η Οριστική Θεραπεία;
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και το χειρουργείο αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα φαντάζουν αρχικά αντιφατικές έννοιες. Μήπως, όμως, το χειρουργείο αποτελεί την οριστική θεραπεία για κάποιους ασθενείς που πάσχουν από Χασιμότο;
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο (Hashimoto) αποτελεί τη συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού παγκοσμίως, καθώς και τη συχνότερη πάθηση του θυρεοειδούς αδένα στη χώρα μας.
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο αποτελεί μία αυτοάνοση πάθηση του θυρεοειδούς αδένα, η οποία προκαλείται από κάποια ειδικά αυτό-αντισώματα που στρέφονται εναντίον του θυρεοειδή αδένα. Τα αντισώματα αυτά είναι τα ακόλουθα:
- Αντισώματα έναντι της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης (anti – TPO)
- Αντισώματα έναντι της θυρεοσφαιρίνης (anti – TG)
Αποτέλεσμα της δράσης των αντισωμάτων αυτών είναι η πρόκληση μίας χρόνιας λεμφοκυτταρικής φλεγμονής στο θυρεοειδή αδένα, εξαιτίας της οποίας τα κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα καταστρέφονται σταδιακά, με τελικό αποτέλεσμα την εμφάνιση υποθυρεοειδισμού μετά την παρέλευση αρκετών ετών από την έναρξη της νόσου.
Συνέπεια του προκαλούμενου υποθυρεοειδισμού είναι και η εμφάνιση των συμπτωμάτων του, στα οποία περιλαμβάνονται:
- Η εύκολη κόπωση
- Οι μυϊκοί πόνοι
- Η ανεξήγητη αύξηση του βάρους σώματος
- Η δυσανεξία στο κρύο
- Η ξηροδερμία
- Η τριχόπτωση
- Η δυσκοιλιότητα
- Η κατάθλιψη
- Οι διαταραχές του εμμηνορρυσιακού κύκλου στις γυναίκες
Ο υποθυρεοειδισμός δεν αποτελεί, ωστόσο, τη μοναδική αιτία των συμπτωμάτων που προκαλούνται από τη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο. Διάφορες έρευνες έχουν κατά καιρούς αποδείξει πως η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο προκαλεί την εμφάνιση των συμπτωμάτων της μέσω των ακόλουθων 3 μηχανισμών:
- Του προκαλούμενου υποθυρεοειδισμού
- Της συχνά προκαλούμενης βρογχοκήλης, η οποία με τη σειρά της επάγει την εμφάνιση τοπικών πιεστικών συμπτωμάτων (δύσπνοια, δυσφαγία, βραχνάδα στη φωνή)
- Της συνεχούς φλεγμονώδους κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο ανθρώπινος οργανισμός, εξαιτίας των κυκλοφορούντων στο αίμα αυτό-αντισωμάτων και της προκαλούμενης φλεγμονώδους διεργασίας σε διάφορα όργανα, ακόμη και εκτός του θυρεοειδούς αδένα (π.χ. αρθρώσεις).
Ποιοι είναι οι τύποι της Χασιμότο;
Υπάρχουν 2 τύποι της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο (Hashimoto), όπως έχουν αποδείξει πολλαπλές έρευνες:
- Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο της οποίας τα συμπτώματα ελέγχονται πλήρως μέσω της αναπλήρωσης των θυρεοειδικών ορμονών από το στόμα.
- Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο της οποία τα συμπτώματα επιμένουν, παρά το γεγονός πως οι ασθενείς είναι ευθυρεοειδικοί (φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών Τ3, Τ4 καθώς και της TSH στο αίμα) μέσω της αναπλήρωσης των θυρεοειδικών ορμονών από το στόμα.
Όπως καθίσταται εύκολα αντιληπτό, ο δεύτερος τύπος της Χασιμότο παρουσιάζει και τα μεγαλύτερα θεραπευτικά διλήμματα, καθώς οι ασθενείς συνεχίζουν να εμφανίζουν όλα τα συμπτώματα της νόσου παρά τη χορήγηση της ορμονικής θεραπείας αναπλήρωσης των θυρεοειδικών ορμονών.
Ποια είναι όμως η θεραπεία που χρειάζονται οι ασθενείς αυτοί που πάσχουν από τον δεύτερο τύπο της Χασιμότο και των οποίων τα συμπτώματα παραμένουν; Μήπως το χειρουργείο αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα απαλλάξει οριστικά τους ασθενείς αυτούς από τα συμπτώματα της Χασιμότο;
Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έρχονται να δώσουν 2 έρευνες, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας τα τελευταία 4 έτη.
Χασιμότο και Χειρουργείο: Είναι η οριστική λύση;
Η 1η έρευνα προέρχεται από τη Νορβηγία και δημοσιεύθηκε το 2019 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “Annals of Internal Medicine”.
Η μελέτη συνέκρινε την αποτελεσματικότητα της αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα με αυτή της θεραπείας αναπλήρωσης των θυρεοειδικών ορμονών, όσον αφορά στην ποιότητα της ζωής των ασθενών και στην ανακούφισή τους από τα συμπτώματα της νόσου.
Τα χαρακτηριστικά των ασθενών που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη έχουν ως εξής:
- 150 ασθενείς συνολικά
- 75 ασθενείς υποβλήθηκαν σε χειρουργείο για τη θεραπεία της Χασιμότο
- 75 ασθενείς συνέχισαν να λαμβάνουν ορμονική αναπλήρωση
- Όλοι οι ασθενείς ήταν ευθυρεοειδικοί
- Όλοι οι ασθενείς είχαν πριν τη θεραπεία επίπεδα anti – TPO αντισωμάτων > 1000 IU/ml.
- Μέση διάρκεια παρακολούθησης των ασθενών: 18 μήνες.
Η μελέτη διαπίστωσε πως το χειρουργείο αποτελεί την πλέον αποτελεσματική και οριστική θεραπεία για τα συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο που επιμένουν παρά την ορμονική αναπλήρωση και τα φυσιολογικά επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα των ασθενών.
Οι ασθενείς, λοιπόν, που υποβλήθηκαν σε χειρουργείο αφαίρεσης του θυρεοειδούς εμφάνισαν, συγκριτικά με τους ασθενείς που έλαβαν μόνο ορμονική αναπλήρωση:
- Βελτίωση του γενικού δείκτη υγείας και της ποιότητας ζωής τους
- Σημαντική βελτίωση του αισθήματος κόπωσης και χρόνιας κόπωσης που προκαλούνταν από τη Χασιμότο
- Εντυπωσιακή ελάττωση των επιπέδων των anti – TPO αντισωμάτων, από μία μέση τιμή 2232 IU/ml στα 152 IU/ml.
Τα ευρήματα της μελέτης αυτής υπογραμμίζουν την οριστική θεραπεία των εμμενόντων συμπτωμάτων της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο με το χειρουργείο αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα.
Η 2η έρευνα προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και δημοσιεύθηκε το 2022 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “Ear, Nose and Throat”.
Η μελέτη συνέκρινε την ποιότητα ζωής των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο που εξακολουθούσαν να εμφανίζουν τα συμπτώματα της νόσου, παρά την ορμονική ρύθμισή τους, με την ποιότητα ζωής των υγιών ενηλίκων.
Τα χαρακτηριστικά των ασθενών που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη έχουν ως ακολούθως:
- 19 ασθενείς συνολικά
- 18 εκ των 19 ασθενών (94.7%) ήταν γυναίκες
- Μέση ηλικία των ασθενών: 48 έτη
- Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε χειρουργείο για τη θεραπεία της Χασιμότο
- Όλοι οι ασθενείς ήταν ευθυρεοειδικοί πριν το χειρουργείο
- Η μέση τιμή των προεγχειρητικών επιπέδων των anti – TPO αντισωμάτων ήταν 257.8 IU/ml
- Η μέση τιμή των προεγχειρητικών επιπέδων των anti – TG αντισωμάτων ήταν 207.9 IU/ml
- Η βιοψία του αφαιρεθέντος θυρεοειδούς αδένα ανέδειξε την ύπαρξη θυρεοειδίτιδας Χασιμότο σε όλους τους ασθενείς, ενώ
- 2 εκ των 19 ασθενών (10.5%) έπασχαν και από θηλώδη καρκίνο θυρεοειδούς, τον οποίο δεν γνώριζαν προεγχειρητικά.
Η εν λόγω μελέτη διαπίστωσε, επίσης, πως το χειρουργείο αποτελεί μία εξαιρετική θεραπεία για τα συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο που επιμένουν παρά την θεραπεία ορμονικής αναπλήρωσης.
Οι ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο που υποβλήθηκαν, λοιπόν, σε χειρουργείο αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα εμφάνισαν, συγκριτικά με τους υγιείς ενήλικες:
- Σημαντική βελτίωση του γενικού δείκτη υγείας και της ποιότητας ζωής τους, η οποία μετά το χειρουργείο ήταν εφάμιλλη αυτής των υγιών ενηλίκων.
- Το 87.5% των ασθενών που υποβλήθηκαν σε χειρουργείο για τη Χασιμότο δήλωσαν πολύ ικανοποιημένοι ή εξαιρετικά ευτυχείς με την απόφαση που έλαβαν να προχωρήσουν σε χειρουργική επέμβαση.
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο και Χειρουργείο – Συμπεράσματα
Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο αποτελεί τη συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού σε παγκόσμια κλίμακα, ενώ συγχρόνως αποτελεί και τη συχνότερη πάθηση του θυρεοειδούς αδένα στη χώρα μας.
Τα συμπτώματα που προκαλεί η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο δεν οφείλονται αποκλειστικά στον προκαλούμενο υποθυρεοειδισμό, αλλά και στη συχνή πρόκληση βρογχοκήλης, όπως και στη συνεχή φλεγμονώδη διεργασία στην οποία περιέρχεται ο ανθρώπινος οργανισμός, συνεπεία των κυκλοφορούντων στο αίμα αντισωμάτων.
Συνεπώς, η διόρθωση του προκαλούμενου υποθυρεοειδισμού αποτελεί αφενός τη λύση για την ορμονική ρύθμιση των ασθενών, αφετέρου, ωστόσο, δεν μπορεί να επιλύσει τα συμπτώματα που προκαλούνται μέσω των άλλων δύο μηχανισμών.
Οι πλέον πρόσφατες μελέτες στη βιβλιογραφία έδωσαν μία σαφή απάντηση για τη χρησιμότητα της χειρουργικής θεραπείας (ολική θυρεοειδεκτομή) στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο.
Η ολική θυρεοειδεκτομή (χειρουργείο ολικής αφαίρεσης του θυρεοειδούς αδένα) αποτελεί, σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες επιστημονικές ενδείξεις και αποδείξεις, μία εξαιρετική και οριστική θεραπεία για τους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto και συμπτώματα που επιμένουν, παρά την ορμονική ρύθμισή τους σε ευθυρεοειδικά επίπεδα.
Η χειρουργική θεραπεία της Hashimoto προσφέρει πολλαπλά πλεονεκτήματα στους ασθενείς αυτούς, τα οποία συνοψίζονται στα εξής:
- Σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών
- Σημαντική βελτίωση έως και πλήρη εξάλειψη των συμπτωμάτων της Χασιμότο
- Εξαιρετική ικανοποίηση των ασθενών από τα αποτελέσματα της χειρουργικής θεραπείας και της απόφασής τους να προχωρήσουν σε αυτή.
Η θέση της χειρουργικής θεραπείας, συνεπώς, στην αντιμετώπιση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο έχει αλλάξει θεαματικά τα τελευταία χρόνια. Η χειρουργική θεραπεία θα πρέπει πλέον να θεωρείται ως μία μορφή θεραπείας για τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto που προκαλεί συμπτώματα που δεν υποχωρούν με την θεραπεία ορμονικής αναπλήρωσης. Απαραίτητη, ωστόσο, προϋπόθεση για αυτό είναι την ολική θυρεοειδεκτομή να την πραγματοποιεί κάποιος εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς, ο οποίος μπορεί να επιτελέσει την επέμβαση με τη μέγιστη ασφάλεια για τον ασθενή.
Ο ιατρός και η ομάδα που τον πλαισιώνει πραγματοποιούν όλες τις επεμβάσεις της Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (Θυρεοειδούς, Παραθυρεοειδών και Επινεφριδίων), όπως και το σύνολο σχεδόν των χειρουργικών επεμβάσεων της γενικής χειρουργικής