Καρκίνος Θυρεοειδούς και Εξωτερική Ακτινοθεραπεία
Καρκίνος Θυρεοειδούς και Ακτινοθεραπεία
Πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες έχουν κατά καιρούς εξετάσει το πιθανό πλεονέκτημα που ενδεχομένως προσφέρει η εξωτερική ακτινοθεραπεία στους ασθενείς που πάσχουν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς.
Οι ενδείξεις και τα πιθανά πλεονεκτήματα της ακτινοθεραπείας στους ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς παραμένουν, εν πολλοίς, ασαφή, ενώ παράλληλα στηρίζονται σε ευρήματα μεμονωμένων μελετών και δη αναδρομικού τύπου.
Στα ευρήματα αυτά έρχεται να προστεθεί η σύσταση της Αμερικανικής Εταιρείας Θυρεοειδούς ενάντια στη χορήγηση εξωτερικής ακτινοθεραπείας ως ρουτίνα στους ασθενείς με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς (θηλώδης και θυλακιώδης καρκίνος θυρεοειδούς), οι οποίοι έχουν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά με ολική θυρεοειδεκτομή με ή χωρίς την προσθήκη λεμφαδενικού καθαρισμού του τραχήλου.
Τι σημαίνουν, όμως, τα ευρήματα κάποιων μελετών που δείχνουν σαφή πλεονεκτήματα των ασθενών με καρκίνο θυρεοειδούς από τη χορήγηση ακτινοθεραπείας;
Καρκίνος Θυρεοειδούς και Ακτινοθεραπεία: Ποια πλεονεκτήματα προσφέρει;
Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έρχεται να δώσει μία μεγάλη έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό “Head and Neck”.
Η μελέτη αποτελεί μία συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση της διεθνούς επιστημονικής βιβλιογραφίας και αξιολόγησε τα πιθανά πλεονεκτήματα της εξωτερικής ακτινοθεραπείας στην περιοχή του τραχήλου στους ασθενείς που έπασχαν από καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς και είχαν υποβληθεί σε ολική θυρεοειδεκτομή με ή χωρίς σύγχρονο λεμφαδενικό καθαρισμό του τραχήλου. Επιπρόσθετα, όλοι οι ασθενείς έλαβαν μετεγχειρητική συμπληρωματική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο.
Η μελέτη συμπεριέλαβε 9 έρευνες, εκ των οποίων οι 2 ήταν προοπτικού και οι 7 αναδρομικού τύπου. Η μελέτη συνέκρινε την αποτελεσματικότητα της εξωτερικής ακτινοθεραπείας, μεταξύ των ασθενών με καρκίνο θυρεοειδούς που υποβλήθηκαν ή δεν υποβλήθηκαν μετεγχειρητικά σε εξωτερική ακτινοθεραπεία στην περιοχή του τραχήλου, όσον αφορά:
- Στον τοπικό έλεγχο της νόσου,
- Στην πιθανότητα τοπικής ή απομακρυσμένης υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς
- Στη συνολική επιβίωση των ασθενών.
Η μελέτη συμπεριέλαβε συνολικά 2.981 ασθενείς, με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- 2.981 ασθενείς συνολικά με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς
- Όλοι οι ασθενείς είχαν υποβληθεί σε χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου θυρεοειδούς και όλοι οι ασθενείς έλαβαν μετεγχειρητικά θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο
- 734 ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς υποβλήθηκαν μετεγχειρητικά σε εξωτερική ακτινοθεραπεία στην περιοχή του τραχήλου ή ακόμη και στο ανώτερο μεσοθωράκιο
- 2.247 ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς υποβλήθηκαν μόνο σε χειρουργική επέμβαση και θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο
- 40 – 70 Gray (Gy) ήταν η συνολική δόση ακτινοβολίας σε κάθε ασθενή
- 84.6 μήνες ήταν η μέση διάρκεια παρακολούθησης των ασθενών μετά την ακτινοθεραπεία ή την χειρουργική επέμβαση.
Τα ευρήματα της μελέτης
Τα ευρήματα της μελέτης ανέδειξαν πως η εξωτερική ακτινοθεραπεία στους ασθενείς με καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς:
- Ελαττώνει κατά 39% τον κίνδυνο της τοπικής (κοίτη της θυρεοειδεκτομής) και περιοχικής (λεμφαδένες τραχήλου) υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς
- Ο ελαττωμένος κίνδυνος τοπικής και περιοχικής υποτροπής παρατηρείται μόνον στους ασθενείς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο υποτροπής του καρκίνου θυρεοειδούς, όπως ασθενείς ηλικίας > 60 ετών, ασθενείς με τοπικά προχωρημένη νόσο και ασθενείς με υπολειμματική νόσο μετά τη χειρουργική θεραπεία και τη λήψη ραδιενεργού ιωδίου.
- Η ακτινοθεραπεία δεν προσφέρει πλεονέκτημα επιβίωσης στους ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς, ανεξάρτητα εάν κατά τη στιγμή της θεραπείας εμφανίζουν ή όχι απομακρυσμένες μεταστάσεις σε άλλα όργανα (πνεύμονες, οστά, εγκέφαλος).
- Οι ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς που υποβλήθηκαν σε εξωτερική ακτινοθεραπεία δεν εμφάνισαν σημαντική τοξικότητα και ανεπιθύμητες ενέργειες, συγκριτικά με τους ασθενείς που δεν έλαβαν ακτινοθεραπεία.
Ακτινοθεραπεία και Καρκίνος Θυρεοειδούς – Συμπεράσματα
Η εξωτερική ακτινοθεραπεία προσφέρει σαφέστατο πλεονέκτημα τοπικού και περιοχικού ελέγχου όσον αφορά στον καλώς διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς, σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ολοκληρωμένη και ορθή χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου καθώς και σε μετεγχειρητική λήψη ραδιενεργού ιωδίου. Το πλεονέκτημα αυτό, ωστόσο, παρατηρείται στους ασθενείς υψηλού κινδύνου υποτροπής του καλώς διαφοροποιημένου καρκίνου θυρεοειδούς. Συνεπώς, οι ασθενείς υψηλού κινδύνου για υποτροπή του καρκίνου θυρεοειδούς θα πρέπει να αξιολογούνται με μεγάλη προσοχή, ως πιθανοί υποψήφιοι λήψης εξωτερικής ακτινοθεραπείας, στοχεύοντας στη σημαντική ελάττωση του κινδύνου υποτροπής της νόσου τους.
Ο ιατρός και η ομάδα που τον πλαισιώνει πραγματοποιούν όλες τις επεμβάσεις της Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (Θυρεοειδούς, Παραθυρεοειδών και Επινεφριδίων), όπως και το σύνολο σχεδόν των χειρουργικών επεμβάσεων της γενικής χειρουργικής