Παράγοντες Κινδύνου Εμφάνισης Καρκίνου του Θυρεοειδούς σε Ασθενείς με Πολυοζώδη Βρογχοκήλη
Πολυοζώδης Βρογχοκήλη και Καρκίνος Θυρεοειδούς
Πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες έχουν κατά καιρούς εξετάσει την ενδεχόμενη συσχέτιση μεταξύ της βρογχοκήλης και του καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.
Στα πλαίσια της αποσαφήνισης της ενδεχόμενης ύπαρξης καρκίνου θυρεοειδούς σε ασθενείς με πολυοζώδη βρογχοκήλη, η παρακέντηση δια λεπτής βελόνας (FNA – Fine Needle Aspiration) υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση καθώς και η επακόλουθη κυτταρολογική εξέταση του υλικού ενός ή περισσότερων όζων εντός της πολυοζώδους βρογχοκήλης αποτελεί την πλέον αξιόπιστη και αποτελεσματική μέθοδο διαφορικής διάγνωσης μεταξύ καλοήθων και κακοήθων θυρεοειδικών όζων.
Ωστόσο, η FNA συνοδεύεται από ένα ποσοστό ψευδώς αρνητικών ευρημάτων (καλόηθες αποτέλεσμα, ενώ ο όζος είναι κακοήθης) της τάξεως του 3% (Thyroid. 2016 Jan;26(1):1-133). Άλλες έρευνες, ωστόσο, έχουν αναδείξει πως η μέθοδος ενδέχεται να μην είναι διαγνωστική έως και στο 25% των ασθενών με πολυοζώδη βρογχοκήλη (Eur J Endocrinol. 2010 Apr;162(4):763-70), ειδικότερα σε ασθενείς με όζους βαθιά εντός του θυρεοειδούς αδένα.
Η επιστημονική έρευνα
Η δημοσιευμένη έρευνά μας στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό χειρουργικής BJS Open (BJS Open. 2021 Mar 5;5(2):zraa014) έλαβε χώρα σε ένα σύνολο 3233 ασθενών με πολυοζώδη βρογχοκήλη. Το 86.2% των ασθενών ήταν γυναίκες, ενώ η μέση ηλικία του συνόλου ήταν 56.4 έτη. Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε ολική θυρεοειδεκτομή ή σε ημιθυρεοειδεκτομή (για ετερόπλευρη πολυοζώδη βρογχοκήλη), ενώ οι ενδείξεις για τη χειρουργική επέμβαση ήταν:
- η παρουσία τοπικών πιεστικών συμπτωμάτων (δύσπνοια, δυσκαταποσία)
- η συνεχής αύξηση του μεγέθους ενός ή περισσότερων όζων
- η παρουσία όζου με διάμετρο μεγαλύτερη των 4 cm.
Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, πως όλοι οι ασθενείς με τις τελευταίες δύο προαναφερθείσες ενδείξεις καθώς και οι ασθενείς με όζους υπερηχογραφικά ύποπτους για υπόκρυψη κακοήθειας, είχαν προεγχειρητικά υποβληθεί σε FNA, με το αποτέλεσμα να είναι διαγνωστικό καλοήθειας (Bethesda diagnostic category II).
Τα ευρήματα της έρευνας
Η έρευνα, λοιπόν, απέδειξε πως η πολυοζώδης βρογχοκήλη και ο καρκίνος του θυρεοειδούς αδένα εμφανίζουν ισχυρή συσχέτιση. Πιο συγκεκριμένα, το 31.7% των ασθενών (1026 εκ των 3233) με πολυοζώδη βρογχοκήλη υπέκρυπτε καρκίνο του θυρεοειδούς αδένα. Το θηλώδες μικροκαρκίνωμα (θηλώδες καρκίνωμα διαμέτρου ≤ 1 cm) ήταν το συχνότερο (55.8%), το θηλώδες καρκίνωμα (διαμέτρου > 1 cm) το δεύτερο συχνότερο (33.6%), ενώ ακολούθησαν το καρκίνωμα εκ κυττάρων Hürthle (6.3%), το μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς (2.1%), ο θυλακιώδης καρκίνος (1.6%) και ο αναπλαστικός καρκίνος του θυρεοειδούς (0.6%).
Παράγοντες κινδύνου καρκίνου θυρεοειδούς σε ασθενείς με πολυοζώδη βρογχοκήλη
Η πολυπαραγοντική ανάλυση ανέδειξε πως οι ακόλουθες παράμετροι αποτελούν ισχυρούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη και υπόκρυψη καρκίνου θυρεοειδούς εντός μίας πολυοζώδους βρογχοκήλης:
· Θυρεοειδική λειτουργία / Επίπεδα αίματος TSH
Οι ασθενείς με υποθυρεοειδισμό (υψηλά επίπεδα TSH) παρουσίασαν τον υψηλότερο κίνδυνο υπόκρυψης καρκίνου του θυρεοειδούς εντός της βρογχοκήλης (41.6%), ακολουθούμενοι από τους ευθυρεοειδικούς (φυσιολογικά επίπεδα TSH) (34,5%) και τους υπερθυρεοειδικούς ασθενείς (χαμηλά επίπεδα TSH) (22.3%).
· Νεαρή ηλικία
· Ανδρικό φύλο
Οι άνδρες εμφάνισαν 27.5% αυξημένο κίνδυνο υπόκρυψης καρκίνου, συγκριτικά με τις γυναίκες.
· Θυρεοειδίτιδα Hashimoto
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto επί εδάφους πολυοζώδους βρογχοκήλης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου θυρεοειδούς 2.3 φορές, συγκριτικά με την απουσία της.
· Χρόνια μη ειδική θυρεοειδίτιδα
Η μη ειδική θυρεοειδίτιδα επί εδάφους πολυοζώδους βρογχοκήλης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου θυρεοειδούς 2.5 φορές, συγκριτικά με την απουσία της.
· Μέγεθος του θυρεοειδούς αδένα
Οι ασθενείς με μικρότερου μεγέθους βρογχοκήλη παρουσίασαν υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου θυρεοειδούς, σε σύγκριση με τους ασθενείς με μεγαλύτερου μεγέθους βρογχοκήλη.
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, 1 στους 3 ασθενείς με πολυοζώδη βρογχοκήλη μπορεί να εμφανίσει καρκίνο του θυρεοειδούς αδένα μετά παρέλευση άλλοτε άλλου χρονικού διαστήματος από την έναρξη της νόσου, ακόμη και επί υπάρξεως καλοήθους αποτελέσματος στην κυτταρολογική εξέταση ενός ή περισσότερων υπερηχογραφικά ύποπτων όζων. Το δυναμικό κάθε βρογχοκήλης για κακοήθη εξαλλαγή ενός ή περισσότερων όζων θα πρέπει να αξιολογούμε σε κάθε ασθενή μεμονωμένα, λαμβάνοντας υπόψιν τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι δρουν και συνεργικά, αυξάνοντας περαιτέρω τον κίνδυνο.
Ο ιατρός και η ομάδα που τον πλαισιώνει πραγματοποιούν όλες τις επεμβάσεις της Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων (Θυρεοειδούς, Παραθυρεοειδών και Επινεφριδίων), όπως και το σύνολο σχεδόν των χειρουργικών επεμβάσεων της γενικής χειρουργικής