Πόσο αξιόπιστη είναι η παρακέντηση του όζου θυρεοειδούς;
Η παρακέντηση των όζων θυρεοειδούς ως διαγνωστικό εργαλείο
Η παρακέντηση του όζου του θυρεοειδούς (FNA) και η επακόλουθη κυτταρολογική εξέταση του υλικού εφαρμόζεται συχνά στην προσπάθεια διάγνωσης της φύσης των όζων που εμφανίζουν ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά.
Στη σημερινή εποχή, η παρακέντηση του όζου πραγματοποιείται υπό σύγχρονη υπερηχογραφική καθοδήγηση, η οποία επιβεβαιώνει την ορθή πραγματοποίηση της και τη λήψη αντιπροσωπευτικού υλικού από όσο το δυνατόν περισσότερα σημεία του όζου. Η μέθοδος πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία, με στόχο να μην είναι καθόλου επώδυνη για τους ασθενείς.
Σαφέστατα, ένα θετικό αποτέλεσμα από την παρακέντηση (ύπαρξη καρκίνου θυρεοειδούς εντός του όζου) είναι πάντοτε αξιόπιστο και δεν αφήνει χώρο για καμία αμφισβήτηση. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο και παρά τη συνεχή βελτίωση της υπερηχογραφικής βιοτεχνολογίας, πολυάριθμες έρευνες έχουν εξετάσει τη διαγνωστική αξιοπιστία της παρακέντησης του όζου όσον αφορά στην ακριβή και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου θυρεοειδούς που μπορεί να υποκρύπτει ένας όζος.
Τα ευρήματα των ερευνών αυτών, λοιπόν, αναφέρουν πως η παρακέντηση του όζου μπορεί να αποδώσει ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα, ενώ υπάρχει καρκίνος θυρεοειδούς εντός του όζου, που κυμαίνονται από 3% έως και 22,8% σε όζους μεγάλου μεγέθους (>3 εκ.).
Το ερώτημα που γεννάται, λοιπόν, είναι κατά πόσο αξιόπιστο είναι ένα αρνητικό αποτέλεσμα της κυτταρολογικής εξέτασης του υλικού παρακέντησης του όζου (απουσία καρκίνου θυρεοειδούς), γεγονός που οξύνεται περισσότερο αυξανομένου του μεγέθους του όζου.
Η επιστημονική έρευνα
Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έρχεται να δώσει η πλέον πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύθηκε στο πλέον έγκριτο επιστημονικό περιοδικό χειρουργικής “JAMA Surgery“.
Η έρευνα συμπεριέλαβε 36 μελέτες, οι οποίες αξιολογούσαν τη διαγνωστική αξιοπιστία της κυτταρολογικής εξέτασης του υλικού παρακέντηση ενός ή περισσοτέρων όζων θυρεοειδούς.
Η έρευνα συμπεριέλαβε, λοιπόν, 16.597 ασθενείς με όζο με ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά που υποβλήθηκαν σε παρακέντηση του όζου. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 47,3 έτη, ενώ το 79,2% των ασθενών ήταν γυναίκες. Όλοι οι ασθενείς είτε υποβλήθηκαν σε θυρεοειδεκτομή είτε παρακολουθούνταν για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, με στόχο την παρακολούθηση της εξέλιξης των όζων που δεν εμφάνισαν καρκίνο θυρεοειδούς στην παρακέντηση.
Η διαγνωστική αξιοπιστία της παρακέντησης, λοιπόν, συγκρίθηκε με αυτή της βιοψίας του αφαιρεθέντος θυρεοειδούς αδένα στους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε θυρεοειδεκτομή ή με την εξέλιξη των ασθενών με όζο που βρίσκονταν υπό μακροπρόθεσμη παρακολούθηση.
Στον καθορισμό της διαγνωστικής αξιοπιστίας της παρακέντησης του όζου θυρεοειδούς αξιολογήθηκαν οι ακόλουθες παράμετροι:
- Διαγνωστική Ευαισθησία: ορθή ανίχνευση του όζου με καρκίνο θυρεοειδούς
- Διαγνωστική Ειδικότητα: ορθός αποκλεισμός του όζου χωρίς καρκίνο θυρεοειδούς
- Θετική Προγνωστική Αξία: η πιθανότητα το θετικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αφορά όντως ένα θετικό αποτέλεσμα
- Αρνητική Προγνωστική Αξία: η πιθανότητα το αρνητικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αφορά όντως ένα αρνητικό αποτέλεσμα
- Περιοχή Κάτω από την Καμπύλη (AUC): η συνολική αξιοπιστία της μεθόδου
Τα ευρήματα της έρευνας: Πόσο διαγνωστικά αξιόπιστη είναι η παρακέντηση του όζου θυρεοειδούς;
Η έρευνα, λοιπόν, αποκάλυψε πως η παρακέντηση του όζου και η κυτταρολογική εξέταση του υλικού είναι αξιόπιστη στη διάγνωση ή τον αποκλεισμό του καρκίνου θυρεοειδούς. Πιο αναλυτικά, η παρακέντηση του όζου εμφάνισε:
- Διαγνωστική Ευαισθησία = 85,6% (ανακάλυψε ορθά το 85,6% των καρκίνων θυρεοειδούς εντός ενός όζου),
- Διαγνωστική Ειδικότητα = 71,4% (απέκλεισε ορθά το 71,4% των καρκίνων θυρεοειδούς εντός ενός όζου),
- Θετική Προγνωστική Αξία = 3 (3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα το θετικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αντιπροσωπεύει πραγματικά ένα θετικό αποτέλεσμα)
- Αρνητική Προγνωστικά Αξία = 0,2 (20% πιθανότητα το αρνητικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αποκλείει ορθά ένα πραγματικά αρνητικό αποτέλεσμα)
- Περιοχή κάτω από την Καμπύλη (AUC) = 86,1%
Ερμηνεία των αποτελεσμάτων
Από τα ευρήματα της μελέτης είναι εμφανές πως ένα θετικό αποτέλεσμα της παρακέντησης του όζου είναι πιο αξιόπιστο, σε σύγκριση με ένα αρνητικό αποτέλεσμα. Πιο αναλυτικά, ο καρκίνος θυρεοειδούς έχει 85,6% πιθανότητα να διαγνωσθεί μέσω της παρακέντησης, ενώ οι υπόλοιπες περιπτώσεις του θα παραμείνουν αδιάγνωστες μέχρις ότου οι ασθενείς υποβληθούν σε θυρεοειδεκτομή ή σε επανάληψη της παρακέντησης.
Αυτό, με άλλα λόγια, μεταφράζεται σε μία διόλου ευκαταφρόνητη πιθανότητα της τάξης του 14,4% οι ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς εντός ενός όζου να παραμείνουν αδιάγνωστοι για άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα, γεγονός που μεταφράζεται σε πρόοδο της νόσου τους εντός του χρονικού διαστήματος αυτού. Επιπρόσθετα, το ποσοστό αυτό μπορεί να ξεπεράσει κατά πολύ το 14,4%, όταν αναφερόμαστε σε όζους μεγάλου μεγέθους. Η πιθανότητα αυτή αντικατοπτρίζεται και από την αρνητική προγνωστική αξία της μεθόδου, η οποία ανέρχεται στο 20%, που με απλά λόγια μεταφράζεται σε 20% πιθανότητα ένα αρνητικό αποτέλεσμα της παρακέντησης να αντικατοπτρίζει πραγματικά την απουσία καρκίνου εντός του όζου.
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, παρά τους ποικίλους περιορισμούς της μεθόδου της παρακέντησης του όζου και της κυτταρολογικής εξέτασης του υλικού, η παρακέντηση εξακολουθεί να αποτελεί το πλέον αξιόπιστο, διαγνωστικό εργαλείο αξιολόγησης της φύσης των ύποπτων όζων θυρεοειδούς. Παρόλα αυτά, τα αποτελέσματα της θα πρέπει να αξιολογούνται με σύνεση και ταυτόχρονα με ένα εξαιρετικά υψηλό δείκτη υποψίας, ειδικά σε όζους που εμφανίζουν ποικίλα ύποπτα υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά και εντούτοις αρνητικό αποτέλεσμα στην παρακέντηση.
Ο εξειδικευμένος χειρουργός Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου, είναι στη διάθεσή σας για να απαντήσει και να λύσει κάθε απορία σας. Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για οτιδήποτε σας απασχολεί.
