Υψηλή TSH και Καρκίνος Θυρεοειδούς: Υπάρχει συσχέτιση;
Η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH) παράγεται και εκκρίνεται από την υπόφυση και είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση της έκκρισης των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4 από τον θυρεοειδή αδένα.
Η TSH φτάνει στον θυρεοειδή αδένα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και δρα σε αυτόν μέσω της πρόσδεσής της στους υποδοχείς της TSH που υπάρχουν στο θυρεοειδή αδένα. Η δράση αυτή της TSH οδηγεί στην παραγωγή και έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών T3 και T4 στο αίμα από τον θυρεοειδή αδένα.
Η παραγωγή και έκκριση των ορμονών του θυρεοειδούς και της TSH αλληλεπιδρούν μεταξύ τους μέσω ενός μηχανισμού αρνητικής ανατροφοδότησης. Με απλά λόγια, η πτώση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα διεγείρει την έκκριση της TSH από την υπόφυση, της οποίας ακολούθως τα επίπεδα αυξάνονται, με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα. Στην αντίθετη περίπτωση, η αύξηση των επιπέδων των ορμονών του θυρεοειδούς στο αίμα καταστέλλει την παραγωγή της TSH από την υπόφυση, με στόχο την ελάττωση της παραγωγής των θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα, μέχρι τα επίπεδα αυτών να επιστρέψουν στο φυσιολογικό.
Τι σημαίνει η υψηλή TSH στο αίμα;
Τα υψηλά επίπεδα της TSH στο αίμα που υπερβαίνουν τα ανώτερα φυσιολογικά όρια υποδηλώνουν την κατάσταση του υποθυρεοειδισμού.
Ο υποθυρεοειδισμός αποτελεί την κατάσταση εκείνη στην οποία η παραγωγή και έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή αδένα ανεπαρκεί να καλύψει τις μεταβολικές ανάγκες του οργανισμού. Ο υποθυρεοειδισμός διακρίνεται, περαιτέρω, σε υποκλινικό και σε κλινικό υποθυρεοειδισμό.
Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός αποτελεί τη μορφή του υποθυρεοειδισμού που δεν συνοδεύεται από τα συμπτώματα και σημεία του κλινικού υποθυρεοειδισμού, δηλαδή πρόκειται για την ασυμπτωματική μορφή της νόσου. Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από τα αυξημένα επίπεδα της TSH στο αίμα, ενώ τα επίπεδα αίματος των θυρεοειδικών ορμονών παραμένουν φυσιολογικά (υψηλή TSH με φυσιολογικές Τ3 και Τ4). Σε κάποιες περιπτώσεις, ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός μπορεί να εξελιχθεί σε κλινικό υποθυρεοειδισμό.
Ο κλινικός υποθυρεοειδισμός (υψηλή TSH με χαμηλές Τ3 και Τ4) αποτελεί τη συμπτωματική μορφή της νόσου και εκδηλώνεται με κάποια μη ειδικά συμπτώματα και σημεία του υποθυρεοειδισμού.
Υψηλή TSH: Ποια συμπτώματα προκαλεί;
Η υψηλή TSH προκαλεί τα μη ειδικά συμπτώματα και σημεία του υποθυρεοειδισμού, στα οποία περιλαμβάνονται το αίσθημα κόπωσης, η αύξηση του σωματικού βάρους, η ξηροδερμία, η τριχόπτωση, η δυσκοιλιότητα, η δυσανεξία στο ψύχος, και στις γυναίκες ασθενείς, οι μεταβολές και η αστάθεια του εμμηνορρυσιακού κύκλου.
Τι προκαλεί τον υποθυρεοειδισμό;
Η ανεπαρκής πρόσληψη ιωδίου μέσω της διατροφής αποτελεί, σε παγκόσμια κλίμακα, τη συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού. Αντιθέτως, στο δυτικό κόσμο, η αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Χασιμότο (Hashimoto) αποτελεί τη συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και ισχυρό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του θυρεοειδούς. Άλλες αιτίες υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν τον ιατρογενή υποθυρεοειδισμό μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα, την ακτινοβολία του τραχήλου ιδίως κατά την παιδική ηλικία, τις υπόλοιπες μορφές θυρεοειδίτιδας, όπως και το φαρμακευτικό υποθυρεοειδισμό, ο οποίος προκαλείται από τη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων.
Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της υψηλής TSH και του καρκίνου θυρεοειδούς;
Δεν υφίσταται, ουσιαστικά, κάποια άμεση συσχέτιση μεταξύ της υψηλής TSH και του καρκίνου θυρεοειδούς. Υπάρχει, ωστόσο, σε κάποιο βαθμό, έμμεση συσχέτιση της υψηλής TSH και του καρκίνου θυρεοειδούς.
Τα βιβλιογραφικά δεδομένα που υποστηρίζουν αυτή την έμμεση συσχέτιση μεταξύ της υψηλής TSH και του αυξημένου κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου θυρεοειδούς βασίζονται σε ευρήματα που αποδεικνύουν πως οι ασθενείς με ψυχρούς όζους θυρεοειδούς, δηλαδή όζους που υπολειτουργούν σε σχέση με τον υπόλοιπο θυρεοειδή αδένα και ως εκ τούτου προκαλούν ή συντηρούν τον υποθυρεοειδισμό, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο υπόκρυψης καρκίνου θυρεοειδούς, σε σύγκριση με τους ασθενείς με θερμούς όζους. Υπό την έννοια, λοιπόν, αυτή και εφόσον οι ασθενείς με υψηλή TSH έχουν και όζους θυρεοειδούς, οι όζοι αυτοί είναι εξ’ορισμού ψυχροί και ως εκ τούτου υψηλότερου κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου θυρεοειδούς συγκριτικά με τους θερμούς όζους. Το γεγονός αυτό, βέβαια, δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί πως όλοι οι ασθενείς με ψυχρούς όζους θα αναπτύξουν καρκίνο θυρεοειδούς, αλλά πως οι ασθενείς αυτοί διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο, σε σύγκριση με τους ασθενείς των οποίων οι όζοι είναι θερμοί.
Η έμμεση συσχέτιση της υψηλής TSH και του καρκίνου θυρεοειδούς μπορεί, επίσης, να βασισθεί στη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο (Hashimoto). Πέραν του γεγονότος πως αποτελεί τη συχνότερη αιτία υποθυρεοειδισμού στο δυτικό κόσμο, η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο αποτελεί, όπως προαναφέραμε, και έναν ισχυρό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου θυρεοειδούς. Συνεπώς, οι ασθενείς που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό εξαιτίας της μακρόχρονης πορείας της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου θυρεοειδούς, σε σύγκριση με ασθενείς με υποθυρεοειδισμό που δεν πάσχουν από τη θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
Υψηλή TSH και Θεραπεία
Η θεραπεία για την υψηλή TSH αποτελεί ουσιαστικά τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού και συνίσταται στη χορήγηση από του στόματος λεβοθυροξίνης (συνθετικής Τ4) κάθε πρωί, στοχεύοντας τόσο στην αποκατάσταση των επιπέδων των θυρεοειδικών ορμονών και της TSH στα φυσιολογικά επίπεδα, όσο και στην εξάλειψη των συμπτωμάτων του υποθυρεοειδισμού.
Όσον αφορά στις περιπτώσεις υποκλινικού υποθυρεοειδισμού, η θεραπεία αναπλήρωσης με θυροξίνη από του στόματος, ενώ δεν είναι απαραίτητη, έχει αποδειχθεί από επιστημονικές έρευνες πως ενδεχομένως καθυστερεί τη μετάπτωση του υποκλινικού σε κλινικό υποθυρεοειδισμό. Ως εκ τούτου, η φαρμακευτική θεραπεία του υποκλινικού υποθυρεοειδισμού πραγματοποιείται σε ορισμένες περιπτώσεις ασθενών που πληρούν συγκεκριμένα θεραπευτικά κριτήρια.
Ο εξειδικευμένος χειρουργός Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου, είναι στη διάθεσή σας για να απαντήσει και να λύσει κάθε απορία σας. Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για οτιδήποτε σας απασχολεί.