Τι είναι ο τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός;
Ο τριτοπαθής ή τριτογενής υπερπαραθυρεοειδισμός αποτελεί μία σχετικά σπάνια νόσο που αφορά στους παραθυρεοειδείς αδένες, αρκετά σπανιότερη από τον δευτεροπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό. Αναπτύσσεται επί εδάφους χρόνιου δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού, όπου ένας εκ των υπερπλαστικών παραθυρεοειδών αδένων αποκτά αυτόνομη καθώς και ανεξέλεγκτη έκκριση παραθορμόνης. Αποκτά, δηλαδή, χαρακτηριστικά αδενώματος παραθυρεοειδούς.
Ο τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι μια νόσος που επηρεάζει τα επίπεδα ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα. Η αυτόνομη αυτή έκκριση παραθορμόνης, λοιπόν, αυξάνει τα επίπεδα ασβεστίου και μειώνει τα επίπεδα φωσφόρου στο αίμα.
Ποιες ομάδες ατόμων κινδυνεύουν περισσότερο;
Οι γυναίκες με χρόνιο δευτεροπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό έχουν περισσότερες πιθανότητες, συγκριτικά με τους άνδρες, να εμφανίσουν τη συγκεκριμένη νόσο, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση. Επιπλέον, η ηλικιακή ομάδα που εμφανίζει το μεγαλύτερο κίνδυνο είναι τα άτομα από 50 έως 70 ετών.
Τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός: Συμπτώματα
Η ανεξέλεγκτη έκκριση παραθορμόνης προκαλεί την εμφάνιση των συμπτωμάτων του δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού. Ωστόσο, σε αντίθεση με την δευτεροπαθή μορφή της νόσου, τα επίπεδα ασβεστίου αίματος είναι εξαιρετικά υψηλά, όπως και τα επίπεδα παραθορμόνης αίματος. Επίσης, οι ασθενείς με τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό ενδέχεται να εμφανίσουν ένα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Εύκολη κόπωση
- Μυαλγίες
- Αρτηριακή υπέρταση
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Διαταραχές μνήμης
- Οστεοπόρωση
- Ναυτία
- Έμετοι
- Κοιλιακό άλγος
- Παγκρεατίτιδα
- Μυϊκή αδυναμία
Τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός & Διάγνωση
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι ασθενείς με τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό είναι συνήθως ασυμπτωματικοί, ενώ η διάγνωση της νόσου γίνεται τυχαία. Πιο συγκεκριμένα, η διάγνωση της νόσου είναι εργαστηριακή και πραγματοποιείται με τη μέτρηση της παραθορμόνης (PTH) καθώς και του ασβεστίου στο αίμα.
Θεραπευτική προσέγγιση
Σε αντίθεση με τη δευτεροπαθή μορφή της νόσου, η φαρμακευτική αγωγή δεν δύναται να ελέγξει την εξέλιξη του τριτοπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού. Η φαρμακευτική αγωγή είναι, συνεπώς, ανεπαρκής, εξαιτίας της αυτόνομης και ανεξέλεγκτης έκκρισης παραθορμόνης από το αναπτυχθέν παραθυρεοειδικό αδένωμα.
Δεδομένης της υπερπλασίας όλων των παραθυρεοειδών αδένων όπως και της ανάπτυξης ενός παραθυρεοειδικού αδενώματος, στόχο της χειρουργικής θεραπείας αποτελεί ο εντοπισμός του συνόλου των παραθυρεοειδών αδένων, συμπεριλαμβανομένου του αδενώματος.
Τον εντοπισμό όλων των παραθυρεοειδών αδένων ακολουθεί μία εκ των ακόλουθων χειρουργικών προσεγγίσεων:
- Υφολική παραθυρεοειδεκτομή: αφαίρεση του συνόλου σχεδόν των παραθυρεοειδών αδένων, συμπεριλαμβανομένου του αδενώματος. Ένα τμήμα ενός παραθυρεοειδούς αδένα αφήνεται, ωστόσο, στη φυσιολογική του ανατομική θέση.
- Ολική παραθυρεοειδεκτομή με αυτομεταμόσχευση τμήματος ενός παραθυρεοειδούς αδένα.
- Ολική παραθυρεοειδεκτομή χωρίς αυτομεταμόσχευση. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο που δεν είναι υποψήφιοι, ωστόσο, για μελλοντική μεταμόσχευση νεφρού.
Ο Δρ. Κωνσταντίνος Αποστόλου είναι Εξειδικευμένος Χειρουργός Παραθυρεοειδών, με πολυετή εμπειρία σε πολύπλοκα περιστατικά που απαιτούν αμέριστη προσοχή & ακρίβεια. Βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας παρέχει εξατομικευμένη διάγνωση και να σας προτείνει την ιδανική θεραπεία αντιμετώπισης για τον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η ανεξέλεγκτη έκκριση παραθορμόνης προκαλεί τα συμπτώματα του δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού. Ωστόσο, σε αντίθεση με την δευτεροπαθή μορφή της νόσου, τα επίπεδα ασβεστίου αίματος είναι εξαιρετικά υψηλά, όπως και τα επίπεδα παραθορμόνης αίματος. Επίσης, οι ασθενείς με τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό ενδέχεται να εμφανίσουν ένα από τα παρακάτω συμπτώματα:
- Εύκολη κόπωση
- Μυαλγίες
- Αρτηριακή υπέρταση
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Διαταραχές μνήμης
- Οστεοπόρωση
- Ναυτία
- Έμετοι
- Κοιλιακό άλγος
- Παγκρεατίτιδα
- Μυϊκή αδυναμία
Πως τίθεται η διάγνωση;
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, η διάγνωση για τον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό γίνεται τυχαία, καθώς οι ασθενείς με τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό είναι συνήθως ασυμπτωματικοί.
Πιο συγκεκριμένα, η διάγνωση της νόσου είναι εργαστηριακή και πραγματοποιείται με τη μέτρηση της παραθορμόνης (PTH) καθώς και του ασβεστίου στο αίμα.
Τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός: Ποια είναι η θεραπεία;
Η θεραπεία για τον τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό είναι αμιγώς χειρουργική, καθώς η φαρμακευτική θεραπεία αδυνατεί να ελέγξει τα συμπτώματα και τα σημεία της νόσου.
Δεδομένης της υπερπλασίας όλων των παραθυρεοειδών αδένων όπως και της ανάπτυξης ενός παραθυρεοειδικού αδενώματος, στόχο της χειρουργικής θεραπείας αποτελεί ο εντοπισμός του συνόλου των παραθυρεοειδών αδένων, συμπεριλαμβανομένου του αδενώματος.
Τον εντοπισμό όλων των παραθυρεοειδών αδένων ακολουθεί μία εκ των ακόλουθων χειρουργικών προσεγγίσεων:
- Υφολική παραθυρεοειδεκτομή: αφαίρεση του συνόλου σχεδόν των παραθυρεοειδών αδένων, συμπεριλαμβανομένου του αδενώματος. Ένα τμήμα ενός παραθυρεοειδούς αδένα αφήνεται, ωστόσο, στη φυσιολογική του ανατομική θέση.
- Ολική παραθυρεοειδεκτομή με αυτομεταμόσχευση τμήματος ενός παραθυρεοειδούς αδένα.
- Ολική παραθυρεοειδεκτομή χωρίς αυτομεταμόσχευση. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο που δεν είναι υποψήφιοι, ωστόσο, για μελλοντική μεταμόσχευση νεφρού.
